Thứ Ba, 16 tháng 12, 2014

Diễn biến mới của vụ kiện Biển Đông


Cú liếm của đường lưỡi bò made in China gây thiệt hại cho Việt Nam nhiều nhất chứ không phải Philippines. Tuy nhiên để bảo vệ chủ quyền Philippines đã dũng cảm đương đầu với Trung Quốc, kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế, còn Việt Nam lại ngậm bồ hòn khen ngọt. Giặc đã nhảy vào sân nhà mà Đảng vẫn án binh bất động.

Tuyên bố của phát ngôn viên Lê Hải Bình hôm 11.12.2014 nói rằng “Hà Nội đã đề nghị Tòa án Trọng tài thường trực tại La Haye (Hà Lan) quan tâm đến các quyền và lợi ích pháp lý của Việt Nam tại biển Đông”, theo giáo sư Carlye Thayer, chỉ là một hành động lách vào vụ kiện Trung Quốc bằng cửa sau. Ông này cũng bình luận rằng Việt Nam chỉ mới làm điều tối thiểu trong một loạt các thủ tục pháp lý có trong tay để chống lại các yêu sách chủ quyền quá đáng của Trung Quốc tại Biển Đông.

Giặc đã đổ đất, xây sân bay ngay trước cửa nhà mà chỉ dám “hành động tối thiểu”, lách vào vụ kiện bằng cửa sau, vậy bao giờ, bao giờ Đảng, Nhà nước Việt Nam mới dám đàng hoàng cầm đơn kiện đi bằng cửa chính, kiện Trung Quốc lên Tòa án Trọng tài thường trực quốc tế tại La Haye? Trong khi lòng dân sục sôi, từ tầng lớp trí thức cho đến người dân thường, ở bất cứ nơi đâu và trong bất cứ hoàn cảnh nào cũng có cách bộc lộ, thì không biết Đảng có nhận thấy và có đánh giá được hết tầm mức quan trọng của nó? Làm điều tối thiểu hay lách cửa sau thôi thì cũng là bắt đầu có khởi động rồi đấy, nhưng rõ ràng nhìn trong chiến lược đối phó với kẻ thù ngàn lần thâm hiểm thì chậm chạp quá, chỉ mới là một nhúc nhích lấy lệ, và làm sao xứng được với mong mỏi của dân chúng. Thế mới biết “tình đồng chí” môi hở răng lạnh nhiều khi còn nặng hơn cả núi Thái Sơn.

Bauxite Việt Nam




Gs Ngô Vĩnh Long: Việt Nam để mở cơ hội kiện Trung Quốc về Biển Đông

Trọng Nghĩa



Ngày 11/12/2014, Bộ Ngoại giao Việt Nam chính thức cho biết là đã thông báo cho Toà án Trọng tài Thường trực lập trường của Việt Nam về Biển Đông, trong lúc Toà đang xem xét đơn kiện của Philippines. Theo nhận định của Giáo sư Ngô Vĩnh Long, chuyên gia kỳ cựu về Biển Đông tại trường Đại học Maine (Hoa Kỳ), có thể xem đây là một động thái cần thiết của Việt Nam nhằm tạo cơ sở cho việc kiện Trung Quốc trong tương lai.

Trả lời câu hỏi của RFI qua thư điện tử, Giáo sư Ngô Vĩnh Long phân tích :

«Câu trả lời của ông Lê Hải Bình về vụ kiện Trọng tài Biển Đông của Philippines cho thấy có lẽ Việt Nam đã nộp cái gọi là đề xuất của phía “bạn của tòa” (amicus curiae submission). Việc này rất cần thiết để phát biểu lập trường và quan điểm của Việt Nam trong việc ủng hộ vụ kiện cũng như bảo vệ “các quyền và lợi ích pháp lý” của Việt Nam như đã tuyên bố.

Thêm vào đó nó cũng giúp cho Việt Nam để mở cơ hội kiện Trung Quốc trong tương lai. Nếu Việt Nam đã không làm như thế thì sau này Việt Nam khó có thể vận động sự ủng hộ của thế giới khi đi đến quyết định kiện Trung Quốc».

Theo Giáo sư Long, Việt Nam đã lên tiếng kịp lúc để duy trì khả năng bảo vệ quyền lợi của mình trong tư cách là nước bị đường lưỡi bò Trung Quốc tác hại nặng nhất:

«Có lẽ là để gián tiếp ủng hộ vụ kiện của Philippines, ngày 05/12/2014, Bộ Ngoại Giao Mỹ đã chính thức công bố một nghiên cứu của Bureau Oceans and International Environmental and Scientific Affairs trong đó phân tích rõ ràng các đòi hỏi của Trung Quốc ở Biển Đông là phi lý và phi pháp.

Hai ngày sau (ngày 07/12), chính phủ Trung Quốc đã đưa ra một công bố chính thức về vụ kiện của Philippines và bác bỏ một cách rất ương ngạnh vụ kiện ấy.

Việt Nam là nước bị thiệt hại nhất vì “đường lưỡi bò” (mà vụ kiện của Philippines chủ yếu là về đòi hỏi phi lý và phi pháp này của Trung Quốc) cũng như những hành động xâm chiếm khác của Trung Quốc.

Do đó, nếu Việt Nam đã không lên tiếng khẳng định quyền lợi của mình khi Trung Quốc đưa ra công bố chính thức về vụ kiện của Philippines, cũng như trước thời hạn hết được nộp ý kiến, thì Việt Nam đã bỏ đi một cơ hội rất lớn để bảo vệ quyền lợi của chính mình».

Nguồn: http://vi.rfi.fr/20141212-kien-tq//

Phụ lục
Biển Đông: Việt Nam chính thức nhờ Trọng tài quốc tế bảo vệ quyền lợi

Trọng Nghĩa



Hải quân Việt Nam canh gác tại bãi Thuyền Chài (Barque Canada Reef) thuộc quần đảo Trường Sa. Ảnh tư liệu chụp ngày 17/01/2013.REUTERS/Quang Le/Files

Trong một tuyên bố ngắn gọn vào ngày 11/12/2014, Việt Nam xác nhận là đã yêu cầu Tòa án trọng tài quốc tế chú ý đến «quyền và lợi ích» pháp lý của Việt Nam ở Biển Đông.

Tuy không hẳn là một quyết định kiện các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc như Philippines đã làm, nhưng quyết định của Việt Nam gián tiếp bác bỏ các luận điểm của Bắc Kinh về Biển Đông.

Trả lời báo chí về lập trường của Việt Nam liên quan đến diễn biến mới trong vụ Philippines kiện đường lưỡi bò Trung Quốc tại Biển Đông trước Tòa án Trọng tài Liên Hiệp Quốc về Luật Biển, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình xác nhận rằng Việt Nam đã chính thức bày tỏ quan điểm của mình, đồng thời yêu cầu Tòa Trọng tài quan tâm đến quyền lợi của Việt Nam tại Biển Đông:

« Để bảo vệ các quyền và lợi ích pháp lý của mình ở Biển Đông có thể bị ảnh hưởng bởi vụ kiện Trọng tài Biển Đông, Việt Nam đã bày tỏ với Tòa trọng tài lập trường, quan điểm của mình đối với vụ kiện và đề nghị Tòa trọng tài quan tâm đến các quyền và lợi ích pháp lý đó của Việt Nam».

Trước đó ông Lê Hải Bình đã lên tiếng cực lực phản đối việc Bắc Kinh mới đây đã tái khẳng định chủ quyền của họ trên hầu như toàn bộ Biển Đông trong bản Tuyên bố lập trường của Trung Quốc về vụ kiện của Philippines:

«Lập trường nhất quán của Việt Nam là kiên quyết bác bỏ yêu sách của Trung Quốc đối với quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa và vùng nước phụ cận cũng như yêu sách “các quyền lịch sử” của Trung Quốc đối với vùng nước, đáy biển, lòng đất dưới đáy biển bên trong “đường đứt đoạn” do Trung Quốc đơn phương đưa ra».

Bắc Kinh đòi Hà Nội «thiết thực» tôn trọng chủ quyền Trung Quốc ở Biển Đông

Đúng với dự đoán, ngay sau các tuyên bố từ phía Hà Nội, Bắc Kinh đã phản ứng gay gắt. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi đã bác bỏ các tuyên bố của Việt Nam và yêu cầu Hà Nội thiết thực tôn trọng chủ quyền lãnh thổ và quyền lợi trên biển của Trung Quốc.

Theo Tân Hoa Xã, ông Hồng Lỗi còn nhắc lại yêu cầu Việt Nam cùng với Trung Quốc giải quyết tranh chấp bằng đàm phán song phương «trên cơ sở tôn trọng sự thật lịch sử và Luật quốc tế».

Điểm cần ghi nhận trong tuyên bố này là Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói đến đàm phán về Nam Sa (tức (Trường Sa) chứ không nói gì đến đàm phán về Tây Sa (tức Hoàng Sa), mà Trung Quốc đã mặc nhiên coi là lãnh thổ của họ, không phải là đối tượng đàm phán.

Theo các chuyên gia phân tích, dù việc Việt Nam quyết định cầu viện đến Tòa án Trọng tài Liên Hiệp Quốc trên hồ sơ Biển Đông không hẳn là một đơn kiện Trung Quốc như Philippines đã làm, nhưng động thái này là một động thái theo chiều hướng vận động công luận quốc tế chống lại yêu sách chủ quyền quá trớn của Trung Quốc tại Biển Đông.

Nguồn: http://vi.rfi.fr/20141212-bien-dong//


Gs Thayer: Việt Nam đã lách vào vụ kiện Trung Quốc bằng "cửa sau"

Trọng Nghĩa



Tàu tuần dương Trung Quốc (màu trắng) cản mũi tàu cảnh sát biển Việt Nam trong vùng biển của Việt Nam (ảnh chụp ngày 14/05/2014) REUTERS

Trong tuyên bố hôm thứ Năm, 11/12/201, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình cho biết là Hà Nội đã đề nghị Toà án Trọng tài Thường trực tại La Haye (Hà Lan), quan tâm đến các quyền và lợi ích pháp lý của Việt Nam tại Biển Đông. Trả lời phỏng vấn của RFI, chuyên gia Carlyle Thayer tại Học viện Quốc phòng Úc phân tích thêm về chiến lược ngoại giao mới này của Việt Nam.

Về ý nghĩa của văn kiện có thể gọi là Tuyên bố lập trường của Việt Nam trên vấn đề Biển Đông, lại được gởi đến Tòa án Trọng tài Liên Hiệp Quốc về Luật Biển, Giáo sư Thayer nêu bật sự kiện là tuyên bố của Việt Nam không phải là đơn kiện Trung Quốc, nhưng đã phản bác toàn bộ luận điểm của Trung Quốc dù không gọi đích danh.

Thayer: Việt Nam đã chuyển đến Toà án Trọng tài Thường trực (Permanent Court of Arbitration – PCA) một tuyên bố chính thức về các quyền của mình (ở Biển Đông). Đây không phải là một "đơn kiện" (statement of claim) như Philippines đã đưa ra hồi tháng Giêng 2013, mà chỉ là một tuyên bố về các quyền của Việt Nam trong vụ kiện tụng giữa Trung Quốc và Philippines tại Tòa án Trọng tài.

Trong tuyên bố này, Việt Nam thừa nhận Toà án Trọng tài Thường trực – PCA có quyền tài phán đối với trường hợp của Philippines. Hà Nội đề nghị Tòa án “quan tâm đúng đắn” tới các quyền và lợi ích của Việt Nam. Và Việt Nam bác bỏ Đường 9 đoạn của Trung Quốc (tại Biển Đông), xem đấy là điều không có bất kỳ cơ sở pháp lý nào.

Tất cả ba điểm trong tuyên bố đều phản bác lại nội dung Văn kiện về Lập trường mà Trung Quốc vừa mới công bố.

Ý nghĩa quan trọng trong bản tuyên bố của Việt Nam, theo giáo sư Thayer là việc mặc nhiên giành quyền tham gia vụ kiện Trung Quốc một cách gián tiếp:

Thayer: Khi bày tỏ mối quan tâm của mình trong trường hợp này, Việt Nam không tham gia cùng Philippines vào vụ kiện Trung Quốc. Tuy nhiên, bản tuyên bố của Việt Nam sẽ được các thẩm phán của Toà án ghi nhận trong vụ xét xử kiện tụng giữa Trung Quốc và Philippines. Điều này sẽ có tác dụng nâng cao – tuy chỉ là một chút – tầm quan trọng của vụ kiện.

Nói một cách khác, cho dù vụ kiện chỉ là một vấn đề song phương giữa Trung Quốc và Philippines, nhưng việc phân xử của các thẩm phán sẽ phải tính tới các lợi ích của các bên khác có thể bị phán quyết ảnh hưởng.

Rất có thể là với việc gửi bản tuyên bố về các quyền tới Tòa án Trọng tài, Việt Nam sẽ được mời đến trình bày các quyền và lợi ích của mình. Có thể nói, Việt Nam tiến hành kiện tụng "qua cửa hậu".

Mới chỉ là điều tối thiểu trong hàng loạt hành động có thể làm

Tuy nhiên, theo nhận xét của chuyên gia Thayer, Việt Nam mới chỉ làm điều tối thiểu trong một loạt các thủ tục pháp lý có trong tay để chống lại các yêu sách chủ quyền quá đáng của Trung Quốc tại Biển Đông.

Thayer : Có những thông tin trái ngược nhau về khả năng Việt Nam kiện (Trung Quốc). Việt Nam đã gửi tuyên bố về các quyền của mình tới Tòa vào ngày 05/12 (trùng với ngày Bộ Ngọai giao Mỹ công bố bản báo cáo về Các Ranh giới trên Biển).

Có những tin đồn trong giới ngoại giao là Việt Nam đã chuẩn bị một biện pháp pháp lý mạnh mẽ hơn và đã tham vấn các nước bạn. Nếu tin đồn này là đúng, thì vào phút chót, Việt Nam đã chọn một giải pháp tối thiểu. Hai ngày sau, hôm 07/12/2014, Trung Quốc đã công bố Văn kiện về Lập trường.

Đối với giáo sư Thayer, không phải là ngẫu nhiên mà chính phủ Việt Nam đã quyết định chính thức gởi đến Tòa án Trọng tài Thường trực tuyên bố lập trường về vụ kiện Trung Quốc của Philippines. Sự kiện này có liên quan đến Hội nghị Toàn thể Ban Chấp hành Trung ương lần thứ 10 của đảng Cộng sản Việt Nam, dự trù mở ra ngày 20/12 tới đây, và sự kiện Hoa Kỳ chính thức công bố tài liệu nghiên cứu đả phá yêu sách chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông.

Thayer: Các hành động của Việt Nam được tiến hành vào lúc trước khi có Hội nghị Toàn thể Ban Chấp hành Trung ương lần thứ 10 của đảng Cộng sản Việt Nam. Các hành động pháp lý của Việt Nam sẽ nhằm xoa dịu những người chỉ trích ở trong nước. Họ có thể không hoàn toàn thỏa mãn nhưng sẽ được ấm lòng hơn với việc chính quyền gửi tuyên bố tới Toà án Trọng tài.

Bất luận thế nào, Ban Chấp hành Trung ương cũng phải đáp ứng tâm tư của các ủy viên liên quan đến việc kiện Trung Quốc. Họ sẽ phải chấp nhận và ủng hộ quyết định của chính phủ.

Thời điểm Việt Nam gửi tuyên bố tới Toà án, trùng với ngày Bộ Ngoại giao Mỹ công bố tài liệu về Các Ranh giới trên Biển, và 2 ngày trước khi Trung Quốc công bố Văn kiện về Lập trường, quả là rất phù hợp. Các sự kiện này, khi xem xét trong tổng thể, làm nổi bật lên vai trò của luật pháp quốc tế như là một công cụ để xử lý các tranh chấp về lãnh thổ ở Biển Đông.

Trung Quốc sẽ không hài lòng bởi vì họ đã cố sức làm sao cho Tòa án Trọng tài không thụ lý vụ kiện của Philippines.

Nguồn: http://vi.rfi.fr/viet-nam/20141212-gs-thayer-viet-nam-da-tham-gia-vu-kien-trung-quoc-bang-%E2%80%98cua-sau%E2%80%99/


Vụ kiện Biển Đông: Việt Nam bác bỏ toàn bộ luận điểm của Trung Quốc

Trọng Nghĩa



Bản đồ yêu sách chủ quyền (đường chấm đỏ) của Trung Quốc tại Biển Đông

Trong một động thái sẽ làm Trung Quốc giận dữ, Việt Nam hôm qua 11/12/2014 cho biết là đã chính thức lên tiếng về vụ kiện Trung Quốc về Biển Đông do Philippines khởi xướng trước Tòa án Trọng tài Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (ITLOS). Dù không chỉ đích danh Trung Quốc, nhưng Hà Nội được cho là đã phản bác tất cả các luận điểm của Bắc Kinh về vụ kiện này.

Phía Việt Nam chưa tiết lộ gì nhiều về văn kiện gởi đến tòa án, nhưng nhật báo Hồng Kông South China Morning Post số ra hôm nay tiết lộ rằng Việt Nam đã gửi một bản báo cáo đó vào thứ sáu 05/12/2014, trong đó nêu lên ba điểm phản bác rõ rệt các lập trường về vụ kiện Trọng tài Biển Đông mà Trung Quốc công bố ngày 07/12.

Điểm đầu tiên, là Việt Nam công nhận thẩm quyền của Tòa án trong việc thụ lý đơn kiện của Philippines, đối lập trực tiếp với quan điểm của Trung Quốc theo đó Tòa án Trọng tài không có quyền thụ lý hồ sơ Biển Đông.

Điểm thứ hai là Việt Nam yêu cầu Tòa án, khi xem xét đơn kiện Trung Quốc của Philippines, nên "quan tâm thích đáng" đến quyền lợi hợp pháp của Việt Nam tại các vùng Hoàng Sa, Trường Sa, và trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.

Điểm cuối cùng, là Việt Nam phản bác toàn bộ Đường chín đoạn - cơ sở các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông, cho đấy là một điều không có cơ sở pháp lý.

Theo giới quan sát, khi chính thức tuyên bố lập trường trên vụ Philippines kiện Trung Quốc về Biển Đông, Việt Nam vừa tìm cách bảo vệ quyền lợi của mình, vừa tấn công vào các yêu sách chủ quyền quá đáng của Trung Quốc.

Không trực tiếp kiện nhưng sẽ tham gia vụ kiện

Trả lời phỏng vấn của RFI, giáo sư Carl Thayer, chuyên gia về Biển Đông tại Học viện Quốc phòng Úc, đã nêu bật một ý nghĩa quan trọng trong động thái của Việt Nam: đó là mở đường tham gia vụ kiện của Philippines dù không trực tiếp đứng ra kiện Trung Quốc.

"Khi bày tỏ mối quan tâm của mình trong trường hợp này, Việt Nam không tham gia cùng Philippines vào vụ kiện Trung Quốc. Tuy nhiên, bản tuyên bố của Việt Nam sẽ được các thẩm phán của Toà án ghi nhận trong vụ xét xử kiện tụng giữa Trung Quốc và Philippines. Điều này sẽ có tác dụng nâng cao – tuy chỉ là một chút – tầm quan trọng của vụ kiện.

Nói một cách khác, cho dù vụ kiện chỉ là một vấn đề song phương giữa Trung Quốc và Philippines, nhưng việc phân xử của các thẩm phán sẽ phải tính tới các lợi ích của các bên khác có thể bị phán quyết ảnh hưởng.

Rất có thể là với việc gửi bản tuyên bố về các quyền tới Tòa án Trọng tài, Việt Nam sẽ được mời đến trình bày các quyền và lợi ích của mình. Có thể nói, Việt Nam tiến hành kiện tụng "qua cửa hậu".

Đây cũng là ý kiến của giáo sư Ngô Vĩnh Long, Đại học Maine, Hoa Kỳ. Đối với giáo sư Long, việc Việt Nam công bố lập trường trên vụ kiện là một động thái cần thiết nhằm tạo cơ sở cho việc kiện Trung Quốc trong tương lai, nhất là "trong bối cảnh Việt Nam là nước bị thiệt hại nhất vì “đường lưỡi bò” (mà vụ kiện của Philippines chủ yếu là về đòi hỏi phi lý và phi pháp này của Trung Quốc), cũng như những hành động xâm chiếm khác của Trung Quốc".

Theo giáo sư Long : "Nếu Việt Nam đã không lên tiếng khẳng định quyền lợi tại Biển Đông khi Trung Quốc đưa ra công bố chính thức về vụ kiện của Philippines, cũng như trước thời hạn hết được nộp ý kiến, thì Việt Nam đã bỏ đi một cơ hội rất lớn để bảo vệ quyền lợi của chính mình".

Tóm lại, trong vụ Philippines kiện Trung Quốc hiện nay, Việt Nam đã tiến thêm một bước trong việc ủng hộ Manila một cách cụ thể, và đã không ngần ngại đương cự lại Bắc Kinh.

Giới phân tích đang chờ đợi xem Trung Quốc sẽ phản ứng ra sao. Câu trả lời có thể sẽ được thấy vào bước đầu tại một Hội nghị thượng đỉnh giữa Trung Quốc với các nước lưu vực sông Mêkông, sẽ mở ra vào tuần tới tại Bangkok, với sự tham gia của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường.

Nguồn: http://vi.rfi.fr/viet-nam/20141212-vu-kien-bien-dong-viet-nam-bac-bo-toan-bo-luan-diem-cua-trung-quoc/

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét