Tội tham nhũng của Nguyễn Tấn Dũng bắt đầu được phanh phui

5-6-2016




Nguyễn Thanh Phượng và Lê Nam Trà
Lê Nam Trà – Tay trong con gái cựu Thủ tướng phá hoại 20 năm phát triển bền vững của Mobifone

Nguyễn Văn Tung

Năm 2015, MobiFone đạt doanh thu đạt 36.900 tỷ đồng và lợi nhuận 7.395 tỷ đồng, đứng thứ 3 về doanh thu và thứ 2 về lợi nhuận trên thị trường viễn thông Việt Nam. So với năm 2014, doanh thu tăng nhẹ nhưng không đạt chỉ tiêu 39.700 tỷ đồngđề ra cho năm 2015. Lợi nhuận tuy đạt chỉ tiêu 7.300 tỷ đồng nhưng có được điều này là do trong cả năm 2015, Mobifone đã cắt giảm mạnh chi phí cho đầu tư mua sắm, vận hành mạng lưới và phát triển kinh doanh. Hành động này được đánh giá là “Mobifone đang ăn vào tương lai” vì cắt giảm chi phí đồng nghĩa với những tụt hậu về công nghệ, suy giảm chế độ chăm sóc khách hàng và mất sức cạnh tranh trong việc phát triển thị trường đối với 2 ông lớn còn lại là Viettel và người anh VNPT.

Lê Nam Trà nhận quyết định bổ nhiệm chức vụ Tổng Giám đốc Mobifone từ ngày 11/12/2014, đến ngày 31/12/2014 thì kiêm nhiệm phụ trách chức vụ Chủ tịch MobiFone thay cho ông Mai Văn Bình nghỉ hưu theo chế độ. Qua kết quả kinh doanh 2015, có thể thấy “dấu ấn Lê Nam Trà” cho sự phát triển của Mobifone gần như là con số “0”, tất cả thành quả đều thừa hướng từ 20 năm phát bền vững của Mobifone mang dấu ấn đậm nét của cố Chủ tịch Lê Ngọc Minh. Trong khi đó, về mặt chiến lược, chính sách và quản trị doanh nghiệp, sự xuống dốc của Mobifone về văn hóa doanh nghiệp, hiệu quả công việc, tinh thần của cán bộ công nhân viên và những quyết định mang tính “phá hoại”, “trục lợi” đang là những điểm đáng nói của Lê Nam Trà trong suốt năm 2015.

1. Xây dựng văn hóa “kim tiền”

Sau khi nhận Quyết định Tổng Giám đốc, Lê Nam Trà đã nhanh chóng trình và được phê duyệt của chính phủ đề án tái cơ cấu Mobifone theo mô hình mới Tổng công ty. Khoác lên mình chiếc áo mới rộng hơn, Lê Nam Trà thoải mái vẽ lên bộ máy mới cồng kềnh với rất nhiều phòng, ban, đơn vị mới với rất nhiều đơn vị chức năng nhiệm vụ trùng lặp. Mobifone đứng trước thay đổi nhân sự chủ chốt lớn chưa từng có trong lịch sử hơn 20 năm phát triển của mình với hàng loạt bổ nhiệm mới, luân chuyển lãnh đạo đơn vị, rất nhiều lãnh đạo thuộc chế độ cũ bị o ép, giáng chức hoặc điều chuyển sang những vị trí mới không còn giá trị. Cơ hội thuộc về những người còn lại, ngay lập tức, làn sóng đầu tư “ghế ngồi” bùng nổ và lan tỏa mạnh mẽ trong Mobifone. Thời điểm đầu năm 2015, không còn ai ở Mobifone quan tâm đến công việc chuyên môn chính, lãnh đạo thì bỏ bê công việc để đi lo lót vị trí, nhân viên thì liên tục cập nhập tình hình các sếp để lựa chọn nguyện vọng về đơn vị mới. “Ghế ngồi” giờ là một món hàng hot, mỗi ghế là một cuộc tranh chấp, đấu giá căng thẳng với giá sàn là 1 triệu đô cho mỗi ghế trưởng đơn vị, lãnh đạo phòng ban và không có giá trần…

Hệ quả của văn hóa “kim tiền” này là 1 bộ máy làm việc cồng kềnh, kém hiệu quả, rất nhiều lãnh đạo bị sắp xếp sai chuyên môn, kinh nghiệm. Tinh thần làm việc của cán bộ công nhân viên mất ổn định, văn hóa doanh nghiệp của Mobifone suốt 20 năm bị phá hủy.

2. Chỉ định thầu tư vấn cho Công ty Chứng khoán Bản Việt của con gái Thủ tướng

Tháng 09 năm 2015, Lê Nam Trà vội vã ký quyết định chỉ định thầu tư vấn xác định giá trị doanh nghiệp, xây dựng phương án cổ phần hóa và IPO cho Công ty Chứng khoán Bản Việt, công ty có Chủ tịch là bà Nguyễn Thanh Phượng, con gái thủ tướng đương nhiệm. Việc chuyển từ Credit Suisse sang chỉ định thầu cho Bản Việt cho thấy rất nhiều sự bất minh. Cha con ông Dũng muốn đẩy nhanh tiến độ cổ phần hóa Mobifone vào đầu năm 2016 thay vì giữa 2016, để đảm bảo hoàn tất việc này trước khi nhiệm kỳ thủ tướng kết thúc vào phiên họp Quốc hội đầu tiên của khóa mới diễn ra vào tháng 6 năm 2016. Việc cổ phần hóa Mobifone được coi là một trong những cú chót của gia đình thủ tướng nếu như ông không đắc cử Tổng Bí Thư khi Đại hội Đảng XII diễn ra. Và với việc con gái Thủ tướng trực tiếp lên phương án cổ phần hóa, có thể thấy mọi lợi ích đều đã rơi vào tay một số người và rời xa lợi ích chung của Mobifone.

3. Gấp gáp mua 95% cổ phần của AVG

Tháng 01 năm 2016, khi thủ tướng Dũng gặp khó trong cuộc chạy đua chức vụ Tổng Bí Thư với ông Trọng, Lê Nam Trà ngay lập tức nhận thực hiện chỉ đạo, gấp rút mua 95% cổ phần của AVG với giá 8.900 tỷ. Câu hỏi đặt ra là Mobifone đã định giá và mua AVG như thế nào, tại sao AVG lại có giá 8.900 tỷ trong khi giá trị của AVG hiện nay, dựa trên tài sản gồm hệ thống mạng lưới như các trạm phát sóng, đầu thu, các phụ kiện trang thiết bị đi kèm, hệ thống vận hành mạng lưới, hệ thống xử lý tín hiệu, thuê bao… ước tính khoảng 1.600-2.000 tỷ đồng, chưa kể khấu hao và lỗ lũy kế lên đến 1.000 tỷ. Hiện tại, AVG vẫn đang tiếp tục lỗ 1 tỷ/ngày. Câu trả lời tưởng như khó mà lại dễ vì chủ tịch Phạm Nhật Vũ của AVG là em trai Phạm Nhật Vượng, Chủ tịch Vin group và là 1 đệ tử thân cận của Thủ tướng.

Trong quá trình định giá AVG, êkip của Lê Nam Trà sử dụng quân xanh để tăng giá lên cao chót vót và hình thức mua bán có rất nhiều sai phạm do quá trình chuẩn bị gấp gáp. Giá trị thực tế của AVG chỉ ở mức tối đa 1.000 tỷ đồng, vậy Mobifone đã mua đắt gần 8.000 tỷ, vậy 8.000 tỷ này đi đâu. Mobifone vẫn là doanh nghiệp 100% vốn nhà nước, vậy 8.000 tỷ này là tài sản quốc gia, trách nhiệm thất thoát này thuộc về ai?


Cuộc chơi kinh doanh tài chính với miếng bánh Cổ phần hóa Mobifone

Câu chuyện bắt đầu vào năm 2012, khi Nguyễn Thanh Phượng cùng “bộ đôi Masan” Nguyễn Đăng Quang và Hồ Hùng Anh âm mưu thực hiện vụ áp-phe đình đám trong lĩnh vực viễn thông: sát nhập Gtel vào Mobifone. Gtel khi đó đang trong tình trạng thua lỗ triền miên, khách hàng liên tục bỏ mạng, công nghệ di động 2G lạc hậu, chính phủ từ chối cấp giấy phép 3G, đối tác VinpelCom bỏ của chạy lấy người để lại 450 triệu USD đã đầu tư vào hạ tầng mạng di động. Với kết quả kinh doanh bết bát như vậy, Masan khi đó chỉ cần bỏ ra 50 triệu USD là có thể mua lại toàn bộ cổ phần của Gtel. Công ty cổ phần chứng khoán Bản Việt do Nguyễn Thanh Phượng làm chủ tịch theo kịch bản sẽ được chỉ định thầu làm tư vấn cho vụ sát nhập và có nhiệm vụ định giá Gtel lên cao chót với ở mức 500 triệu USD mặc cho những kết quả kinh doanh ảm đảm.

Sau khi sát nhập thành công với Mobifone (được định giá 2 tỷ USD), Masan sẽ chiếm 20% cổ phần trong liên doanh mới. Thông qua việc tăng vốn góp để đầu tư 4G, Masan sẽ nâng tỷ lệ cổ phần nắm giữ lên 30% và bộ ba Phượng – Quang – Anh nghiễm nhiên đút túi 3 tỷ USD sau khi bán toàn bộ số cổ phần này cho các nhà đầu tư nước ngoài (Mobifone được dự đoán có giá trị IPO khoảng10 tỷ USD)

Ai đã hy sinh để cứu Mobifone khỏi vụ áp-phe?

Dù có tính toán kỹ lưỡng đến đâu, Nguyễn Thanh Phượng cùng bộ đôi Masan cũng không thể biết được kế hoạch của mình lại bị đổ bể phút chót bởi một con người đang cận kề cái chết: ông Lê Ngọc Minh – chủ tịch đương nhiệm lúc đó của Mobifone – người đang bị ung thư giai đoạn cuối.

Là một người trọn đời gắn bó với sự phát triển của Mobifone, ông Minh không cam tâm để tâm huyết của mình cùng toàn thể cán bộ công nhân viên Mobifone trong suốt 20 năm phút chốc đổ xuống sông xuống biển. Khi tình hình sức khỏe ngày càng đi xuống, ông Minh quyết tâm dành quỹ thời gian còn lại của mình để làm nên một câu chuyện lịch sử: cứu Mobifone khỏi sự sát nhập với Gtel.

Ông Minh đã cung cấp toàn bộ thông tin chi tiết về kế hoạch của Phượng cho phe “Tổng bí thư” để cầu cứu, đồng thời bằng mọi cách trì hoãn quá trình cổ phần hóa Mobifone, đưa Credit Suisse vào làm tư vấn cổ phẩn hóa Mobifone chứ không phải là Bản Việt, gửi toàn bộ chi tiết kế hoạch của nhóm Nguyễn Thanh Phượng và Masan cho các báo lề trái qua đó tạo nên một cơn bão dư luận vào thời điểm đó.

Với sức ép của dư luận cùng ý chí sắt đá của cố Chủ tịch Lê Ngọc Minh, kế hoạch của Nguyễn Thanh Phượng cuối cùng bị đổ bể. Ông Minh, với tâm thế của một người không có gì để mất, đã tạo nên một điều kỳ diệu và giúp Mobifone tiếp tục phát triển ổn định trong hai năm kế tiếp.

Cay cú trước hành động phá rối của ông Minh, Nguyễn Thanh Phượng ngay lập tức đẩy ông Minh khỏi Mobifone ngay khi doanh nghiệp này tách khỏi Tập đoàn VNPT và sát nhập về Bộ Thông tin – Truyền thông năm 2014. Tiếp theo đó, Nguyễn Thanh Phượng bí mật sắp xếp với lãnh đạo Bộ Thông tin truyền thông để đưa đệ tử thân cận Lê Nam Trà ngồi vào chiếc ghế mà ông Minh để lại.

Cuộc chơi mới

Khi đã đẩy được Lê Nam Trà vào ghế Chủ tịch Mobifone, Nguyễn Thanh Phượng ung dung tính toán để thực hiện tiếp kế hoạch của mình. Việc đầu tiên là gạt bỏ Credit Suisse và chỉ thầu thầu tư vấn cổ phấn hóa Mobifone cho Công ty chứng khoán Bản việt. Kịch bản cũ đã bị lộ, không thể tiếp tục dùng quân bài Gtel nên Nguyễn Thanh Phượng cùng Lê Nam Trà phải lựa chọn một quân cờ mới, đó là AVG của Phạm Nhật Vũ, em trai Phạm Nhật Vượng, một doanh nhân thân cận và trung thành của gia đình Thủ tướng Dũng.

Tương tự như Gtel, AVG chỉ là một đống đổ nát với số lượng thuê bao ít ỏi, công nghệ truyền hình vệ tinh thế hệ đầu đã lạc hậu, không tự sản xuất được nội dung nên không có doanh thu phát sinh từ quảng cáo. Tình trạng kinh doanh bết bát, AVG lỗ lũy kế đến 1.000 tỷ đồng và nợ gần 2.000 tỷ tiền đầu tư cơ sở hạ tầng.

Để hợp lý hóa việc sát nhập AVG, một doanh nghiệp kinh doanh truyền hình chứ không phải viễn thông, Lê Nam Trà đã móc nối với Lãnh đạo Bộ Thông tin – Truyền thông để xin chủ trương của chính phủ cho phép Mobifone đầu tư vào lĩnh vực truyền hình. Với sự giúp đỡ của Nguyễn Thanh Phượng, con gái Thủ tướng Dũng, chủ trương này nhanh chóng được chính phủ phê duyệt.

Bước ngoặt từ Hội Nghị TW 13

Khi phe Thủ tướng Dũng có dấu hiệu đuối thế trước phe của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tại HNTW 13, Nguyễn Thanh Phượng và Lê Nam Trà nhận thấy hai điều: không thể mạo hiểm bằng mọi giá sát nhập AVG vào Mobifone và không thể hoàn thành việc cổ phần hóa Mobifone vào cuối nhiệm kỳ Thủ tướng (trước tháng 06/2016) vì đó sẽ là thời điểm ông Dũng cần đàm phán với phe ông Trọng để toàn bộ êkip được hạ cánh an toàn. Việc cổ phẩn hóa Mobifone chắc chắn sẽ do chính phủ mới phụ trách. Không còn làm chủ được cuộc chơi, vụ áp-phe lần 2 của Nguyễn Thanh Phượng và Lê Nam Trà đứng trước nguy cơ đổ bể.

Để vớt vát công sức mấy năm dàn trận, Nguyễn Thanh Phượng cùng Lê Nam Trà quyết định “ăn non”: hoàn tất việc Mobifone mua lại 95% cổ phần của AVG ngay trước khi HNTW 14 diễn ra (ký hợp đồng vào trưa ngày 25/12/2015).

Sai phạm chồng chất sai phạm

Giá trị thật sự của AVG được tính toán không đến 1.000 tỷ đồng, tuy nhiên Lê Nam Trà đã ký quyết định mua lại 95% với giá 8.900 tỷ, cao hơn giá trị thực 8.000 tỷ đồng. Số tiền này được Vin Group giải ngân cho Lê Nam Trà cùng một số lãnh đạo của Bộ Thông tin – Truyền thông bằng các bất động sản trong – ngoài nước và các tài khoản ngân hàng nhiều triệu USD ở nước ngoài, mỗi người bỏ túi từ 5%-10%.

Để kịp hoàn tất hợp đồng mua bán trước HNTW 14, Lê Nam Trà đã chỉ đạo không chuẩn bị hồ sơ, lập dự án trình Bộ Kế hoạch – Đầu tư và Bộ Tài chính thẩm định theo đúng quy trình (vì nếu làm đúng quy trình chắc chắn sẽ không được duyệt) mà chỉ thông qua móc nối với một số lãnh đạo Bộ Thông tin – Truyền thông để trình thẳng lên Chính phủ.

Dù rất vội vã mua AVG, nhưng sau khi hoàn tất hợp đồng, do lo sợ tính pháp lý không đảm bảo, Lê Nam Trà chỉ đạo nhân viên giữ kín toàn bộ thông tin và không được gây ra bất cứ động tĩnh nào. Mobifone có thành lập Ban Truyền hình để tiếp quản AVG và phát triển kinh doanh truyền hình nhưng đến thời điểm này vẫn án binh bất động, chờ đợi vụ việc chìm xuống. Ngay sau khi bài báo “Lê Nam Trà – tay trong con gái Thủ tướng phá hoại 20 năm phát triển bền vững của Mobifone” được đăng trên các báo lề trái vạch trần các sai phạm ở Mobifone dưới thời Lê Nam Trà, Lê Nam Trà mới vội vã đính chính: “chúng tôi đang tiếp quản AVG” trên các báo lề phải.

Việc mua AVG đã làm chậm tiến độ cổ phẩn hóa và làm giảm mạnh giá trị vốn hóa của Mobifone. Mobifone đã hoàn thành việc xác định giá trị doanh nghiệp dựa trên giá trị số sách vào ngày 30/06/2015. Tuy nhiên với việc mua lại AVG vào ngày 25/12/2015, việc xác định giá trị doanh nghiệp sẽ phải thực hiện lại dựa trên giá trị sổ sách vào ngày 31/12/2015. Ngoài ra, với việc đưa vào kế hoạch kinh doanh dự phòng lỗ 700 tỷ đồng cho AVG trong năm 2016, nợ đọng của AVG 2.000 tỷ, lỗ lũy kế 1.000 tỷ, giá trị vốn hóa của Mobifone chắc chắn sẽ giảm vài tỷ USD so với con số 10 tỷ USD được ước tính ban đầu. Trong bối cảnh nợ công ngày càng tăng, ngân sách sẽ bị thất thoát đi vài tỷ USD chỉ vì một nhóm người chia chác nhau cái lợi 8.000 tỷ đồng (gần 400 triệu USD).

Sau AVG, Lê Nam Trà và Nguyễn Thanh Phượng đang âm mưu những gì ở Mobifone?

Tháng 2 năm 2012, Nguyễn Thanh Phượng, cô con gái duy nhất của thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, chính thức giữ chức chủ tịch Hội Ðồng Quản Trị của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Bản Việt (Viet Capital Bank). Như vậy, tại thời điểm đó, bà Phượng nắm trong tay tới 4 công ty khác nhau cùng có tên là Bản Việt gồm công ty đầu tư chứng khoán Bản Việt (VCSC), công ty quản lý quỹ đầu tư Bản Việt (VCAM hay Vina Capital) và công ty bất động sản Bản Việt (VCRE).

Tháng 09 năm 2015, Công ty đầu tư chứng khoán Bản Việt (VCSC) được chỉ định thầu thực hiện tư vấn xác định giá trị doanh nghiệp, xây dựng phương án cổ phần hóa và IPO cho Mobifone. Trong khi đó, Công ty Quản lý Quỹ đầu tư Bản Việt (Vina Capital) từ 2013 đã âm thầm mua lại 90% các trạm xã hội hóa của Mobifone. Với những động thái này, Nguyễn Thanh Phượng và Lê Nam Trà đang âm mưu những gì?

Tháng 7 năm 2011, Ngân hàng Gia Ðịnh bán 100 triệu cổ phiếu với giá 10,000 đồng/cổ phiếu nhằm tăng vốn điều lệ từ 2000 tỉ đồng lên thành 3000 tỉ đồng. Công ty VCSC Việt của bà Phượng đứng ra lãnh vai trò tư vấn phát hành cổ phiếu nên qua đó, Nguyễn Thanh Phượng đã mua lại một lượng đáng kể cổ phần của ngân hàng Gia Định rồi trở thành thành viên Hội Ðồng Quản Trị, đổi tên ngân hàng này thành “Ngân hàng Thương mại Cổ phần Bản Việt”. Kịch bản tương tự hoàn toàn có thể xảy ra với Mobifone khi VCSC tiếp tục nắm vai trò tư vấn cổ phần hóa. Thông qua việc phát hành cổ phiếu, tăng vốn điều lệ, tăng vốn góp để phục vụ phát triển công nghệ 4G, Nguyễn Thanh Phượng sẽ mua được phần lớn cổ phiếu được bán ra với vỏ bọc các Quỹ đầu tư nước ngoài. Liệu sau đó, Mobifone có bị đổi tên thành Tổng công ty Viễn thông Bản Việt?

Vina Capital đang nắm trong tay hơn 90% tổng số trạm xã hội hóa của Mobifone với số vốn bỏ ra được vay từ Ngân hàng Bản Việt. Trong số 3 nhà mạng lớn, Mobifone là đơn vị có số lượng trạm ít hơn cả nên nhu cầu tăng số lượng trạm là rất cấp thiết. Mobifone đặt mục tiêu phát sóng thêm hơn 12.000 trạm mới trong 2016. Kịch bản nào nếu VSCS “tư vấn” Mobifone mua lại từ Vina Capital toàn bộ số trạm xã hội hóa này và hoàn trả bằng cổ phiếu với giá gốc 10.000 đồng/cổ phiếu. Nguyễn Thanh Phượng đương nhiên sẽ có thêm được một số lượng lớn cổ phần của Mobifone với giá cực rẻ.

Không cần phải là chuyên gia tài chính để tính toán được lợi nhuận từ số cổ phần Mobifone mà bà Phượng sẽ nắm giữ thông qua tăng vốn và bán trạm, khi mà VCSC định giá Mobifone có giá trị sổ sách chỉ ở mức 2 tỷ USD, còn giá trị IPO dự kiến (trước khi có việc mua AVG) là 10 tỷ USD.

Lời ngỏ:

Tại thời điểm tôi viết bài này, việc điều tra những sai phạm của Mobifone và cá nhân ông Lê Nam Trà khi mua 95% cổ phần của AVG đã chính thức được bắt đầu. Bản thân ông Trà cũng đang chạy khắp các cửa để cố gắng đưa vụ việc chìm xuống. Với số tiền lớn thu được từ khoản chênh lệch gần 8000 tỷ đồng mua đắt AVG, tôi nghĩ ông Trà hoàn toàn có đủ khả năng tài chính để làm được việc này. Ngoài ra, tôi cũng được biết hiện nay Nhà nước đang yêu cầu gia đình Thủ tướng Dũng phải chuyển trả cho ngân sách một số tiền lớn để đền bù trách nhiệm mà ông Dũng và các quả đấm thép đã gây ra. Trách nhiệm cá nhân có thể được cho qua thông qua việc đền bù nhưng Mobifone là một doanh nghiệp lành mạnh và bền vững, xin hãy cứu nó không bị hủy hoại từng ngày bởi những con người có tư duy lợi ích cá nhân, lợi ích nhóm.

Kính đề nghị Chính phủ mới, Ban Nội chính TW, Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước cùng các cơ quan có chức năng thanh tra, kiểm tra khác của Đảng, Nhà nước, Chính phủ hãy làm rõ các vấn đề sau:

1. Làm rõ tính hợp pháp, hợp lệ của Quyết định chỉ định thầu tư vấn định giá và cổ phần hóa doanh nghiệp của ông Lê Nam Trà cho Công ty Cổ phần chứng khoản Bản Việt (VCSC). Việc chỉ định thầu này hoàn toàn không có cơ sở và thiếu căn cứ pháp lý. Hủy bỏ tư cách tư vấn của VCSC chính là cứu lấy Mobifone.

2. Làm rõ tính hợp pháp của Quyết định mua 95% cổ phần AVG với giá 8.900 tỷ đồng mà ông Lê Nam Trà đã ký vào ngày 25/12/2015. Làm rõ trách nhiệm cá nhân của ông Lê Nam Trà và một đồng chí Thứ Trưởng Bộ Thông tin Truyền thông trong việc này. Việc định giá AVG chỉ được Mobifone trình lên Bộ Thông tin Truyền thông và lấy í kiến của Thủ tướng chứ hoàn toàn không qua Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch – Đầu tư thẩm định như đúng quy định về quản lý tài chính của doanh nghiệp nhà nước. Cảm ơn nhà báo Phan Nam – Báo Diễn đàn doanh nghiệp đã đề cập những thông tin khách quan trong bài báo: “Mobifone chờ gì ở AVG?” đăng ngày 26/2/2016.

3. Làm rõ trách nhiệm của cá nhân ông Lê Nam Trà trong việc để các công ty sân sau như ITT lũng đoạn thị trường tại Mobifone. Công ty ITT, sân sau của ông Lê Nam Trà (hiện đã được bán phần lớn cổ phần cho Vina Capital của Nguyễn Thanh Phượng), đã lũng đoạn thị trường viễn thông tại Trung tâm Thông tin di động khu vực II, IV, VI, nay là Trung tâm Mạng lưới Miền Nam – Mobifone. Công ty ITT và một số công ty sân sau khác bằng các hình thức thông thầu, chỉ định thầu bất hợp pháp, triển khai trước đấu thầu sau, đã trúng gần như tất cả các gói thầu của Mobifone về dịch vụ kỹ thuật, mua bán thiết bị viễn thông tại Miền Nam và đang trúng rất nhiều gói thầu tại Miền Trung và Miền Bắc nhờ sức ép của Chủ tịch Mobifone – Lê Nam Trà. Với việc Mobifone tăng tốc đầu tư trong năm 2016 (tổng mức đầu tư hơn 31.000 tỷ đồng, tăng gấp 3 lần so với các năm trước đó), việc để các công ty sân sau bao sân là trái quy định, trái pháp luật, vi phạm nghiêm trọng Luật đấu thầu và là hành vi tham nhũng, gây thất thoát nghiêm trọng.


Mobifone ngang nhiên thách thức các nỗ lực chống tham nhũng của Đảng và Chính phủ

Lê Nam Trà nhận chức Chủ tịch Hội đồng Thành viên Tổng công ty Viễn thông Mobifone vào cuối năm 2014. Chỉ trong một thời gian ngắn, toàn bộ truyền thống, giá trị bền vững hơn 20 năm của Mobifone bị hủy hoại, thay vào đó là một văn hóa đậm màu “tham nhũng”.

Lê Nam Trà bổ nhiệm hàng loạt các đệ tử miền Nam thân tín vào các vị trí quan trọng. Có những người năng lực vừa phải, thành tích không có gì nổi bật nhưng được liên tục bổ nhiệm, thăng chức 2,3 lần trong 1 năm. Nhiều nhân sự giỏi được bố trí không đúng chuyên môn, nhiều nhân sự yếu kém được cho quản lý những mảng quan trọng. Việc xáo trộn này gây hoang mang, bức xúc cho cán bộ công nhân viên và còn ảnh hưởng lâu dài đến chặng đường phát triển tiếp theo.

Tràn ngập công ty sân sau

Các công ty sân sau mà Lê Nam Trà đưa ra từ miền Nam và một vài sân sau ở Miền Bắc ra đang trúng thầu hàng loạt các dự án đầu tư trọng điểm của Mobifone. Với sự chỉ đạo từ Lê Nam Trà, dự toán được đẩy cao chót vót lên 50-80%, thông số kỹ thuật, điều kiện thương mại được khóa cứng.

Thông thầu xảy ra như cơm bữa ở Mobifone.

Sưu cao thuế nặng

Dưới thời Lê Nam Trà, phần “lại quả” bị đẩy lên cao gấp rưỡi, thậm chí gấp đôi so với trước đây. Các đối tác làm việc với Mobifone muốn tồn tại buộc phải chấp nhận luật chơi mới. Để đảm bảo hiệu quả, các đối tác phải thông đồng với các các cán bộ quản lý ở Mobifone để triển khai gian dối. Triển khai kém chất lượng làm mạng lưới Mobifone ngày càng đi xuống.

Mobifone – AVG

Cuối năm 2015, Lê Nam Trà ký quyết định mua 95% AVG với giá 8.900 tỷ một cách chóng vánh. Xin được nhắc lại là việc mua AVG chỉ được lấy ý kiến của Bộ Kế hoạch – Đầu tư, Bộ Tài chính về mặt chủ trương và tất cả nội dung chỉ gói gọn trong một tờ A4 mà không có quy mô và tổng mức đầu tư cụ thể. Việc không lập hồ sơ để trình thẩm định dự án đầu tư nhóm A là trái với quy định về sử dụng vốn và ngân sách nhà nước.

Nếu lập hồ sơ thẩm định đầy đủ, Bộ Kế hoạch – Đầu tư và Bộ Tài Chính chắc chắn sẽ không phê duyệt vì giá trị thật sự của AVG chỉ chưa đến 1.000 tỷ đồng (Tổng tài sản 2000 tỷ, khấu hao và lỗ lũy kế 1000 tỷ, hiện tại lỗ hàng ngày đã tăng lên đến hơn 2 tỷ đồng). Vốn thực góp của Mobifone mới được tăng từ 12.000 lên 15.000 tỷ đồng vào năm 2015. Như vậy, việc mua AVG đã đốt hết 60% vốn của Mobifone, toàn bộ tích cóp 20 năm của bao nhiêu thế hệ Mobifone đã bị đổ xuống sông xuống biển.

Để nhanh chóng có được các bản báo cáo đẹp về kết quả kinh doanh của AVG, Lê Nam Trà ép toàn bộ nhân viên Mobifone, mỗi người phải mua tối thiểu 1 bộ thiết bị AVG (1 triệu/bộ). Đối với các đơn vị kinh doanh bị ép doanh số, mỗi nhân viên phải bỏ tiền túi ra mua đến cả chục bộ. Để kịp chạy doanh số báo cáo, các công ty kinh doanh phải ứng tiền ra mua hết số lượng chỉ tiêu được giao rồi đẩy thiết bị vào kho chờ bán sau. Quan trọng hơn, dưới sự chỉ đạo của Lê Nam Trà, một phần chi phí của Mobifone đang bị trộn để đẩy thành doanh thu cho AVG (Mobifone đầu tư hạ tầng, thiết bị rồi cho AVG sử dụng miễn phí, giá rẻ và ngược lại, các dịch vụ, sản phẩm của AVG được Mobifone thuê, mua lại với giá cao). Việc này sẽ làm đẹp các báo cáo về doanh thu, lợi nhuận của AVG trong ngắn hạn, không phản ánh đúng thực chất doanh nghiệp.

Những sai phạm chồng chất ở Mobifone thì ai cũng biết, nhưng Lê Nam Trà vẫn rất tự tin và không ít lần khoe với các cấp dưới là đã “làm việc” xong vụ AVG với 2 đồng chí: Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm. Hiện ở Mobifone, không ai là không biết Chủ tịch Lê Nam Trà có quan hệ đặc biệt với 2 đồng chí này.

Trong tháng 5, Thanh tra Chính phủ sẽ làm việc với Mobifone, trọng tâm là các nội dung liên quan đến tham nhũng và các sai phạm trong đầu tư. Vậy vụ tham nhũng AVG hơn 8.000 tỷ ở Mobifone có được Đảng, Chính phủ quan tâm xử lý đến cùng, hay vụ việc này sẽ bị nhấn chìm và quên lãng như những gì Lê Nam Trà vẫn đang tự tin tuyên bố. Việc xử lý tham nhũng có “vùng cấm” hay không? Doanh nghiệp cần đầu tư quan hệ đến cấp Lãnh đạo nào để được đảm bảo an toàn khi tham nhũng?



Việc thanh tra toàn diện vụ tham nhũng AVG ở Mobifone liệu đã bắt đầu?

Như chúng ta đã biết, việc Chủ tịch Mobifone Lê Nam Trà đã chỉ đạo và ký hết hợp đồng Mobifone mua Đài truyền hình AVG (của Phạm Nhật Vũ – em trai Phạm Nhật Vượng) vào tháng 12/2015 là một vụ tham nhũng hết sức nghiêm trọng trong ngành viễn thông Việt Nam, hiện đang được dư luận cả nước hết sức quan tâm.

Công ty chứng khoán Bản Việt (của cựu “công chúa” Nguyễn Thanh Phượng) chính là công ty tư vấn định giá trong vụ Mobifone mua AVG. Nguyễn Thanh Phượng đã đứng sau; dàn xếp “quân xanh, quân đỏ” (giữa một số công ty tài chính trong và ngoài nước) để tâng giá của AVG từ mức 1.000 tỷ đồng thành 9.300 tỷ đồng. Việc này đã tạo điều kiện để Phượng, Lê Nam Trà, Phạm Nhật Vũ, Nguyễn Bắc Son, Phạm Đình Trọng… rút tiền của Nhà nước gần 8.000 tỷ đồng. Số tiền tham nhũng này đang nằm ở đâu? Bao nhiêu trong số tiền đó biến thành bất động sản trong và ngoài nước từ Vincom? Bao nhiêu trong số đó đang nằm ở tài khoản nước ngoài tại các “thiên đường thuế” như Panama, đảo quốc Virgin…? Điều này chắc chỉ có Phượng, Phạm Nhật Vũ, Lê Nam Trà và một vài quan chức trong cuộc chơi biết được!

Cũng không rõ vì lý do gì mà toàn bộ công văn, hồ sơ vụ mua bán AVG giữa Mobifone và Bộ Thông tin Truyền thông đều được Bộ Công An đóng dấu “mật”. Tại sao việc giải ngân một số tiền lớn của Nhà nước để mua đống sắt vụn AVG lại bị Lê Nam Trà và một số quan chức trong cuộc giấm dúi, che đậy như vậy?

Trong số tài sản AVG mà Phạm Nhật Vũ đã bán cho Mobifone, có một tài sản vô hình rất quan trọng là 2 băng tần mà Bộ Thông tin Truyền thông cấp cho AVG từ năm 2009 (như Nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin Truyền thông Nguyễn Bắc Son đã nói là “mỗi băng tần trị giá đến hàng trăm triệu USD” và ông ta đã hứa mồm là sẽ cấp cho Mobifone – trước thềm thương vụ Mobifone ký mua AVG vào cuối tháng 12/2015). Tuy nhiên, rất tiếc là AVG chỉ được sử dụng 2 băng tần nói trên đến hết năm 2017; sau đó, Bộ Thông tin Truyền thông sẽ thu hồi 2 băng tần này và cấp cho các doanh nghiệp viễn thông theo nguyên tắc đấu giá công khai, minh bạch.

Giá mua AVG được Lê Nam Trà tâng lên đến 9 lần, quy trình mua AVG thì Mobifone đã vi phạm nghiêm trọng quy định đầu tư của Nhà nước. Vậy vụ việc này sẽ được Lê Nam Trà (vốn nổi tiếng là giàu bậc nhất trong hàng ngũ các chủ tịch tập đoàn nhà nước) chạy vạy cho chìm xuồng hay đây sẽ là điểm khởi đầu của chiến dịch “đả hổ, diệt ruồi” của Đảng và Chính phủ mới trong vài tháng tới?

Với việc Mobifone “xuống tiền” mua AVG một cách vội vã và thiếu minh bạch, với giá trị cao hơn nhiều lần giá trị thực; giá trị doanh nghiệp của Mobifone khi định giá để cổ phần hóa sẽ bị giảm ít nhất là 2 tỷ USD đến 3 tỷ USD (kể cả định giá theo phương pháp dòng tiền). Ngoài ra, giá trị định giá Mobifone (mà Bộ Thông tin Truyền thông đang trình Chính phủ) căn cứ chủ yếu theo giá trị tài sản của Mobifone ở thời điểm 30/6/2015. Với việc Mobifone mua AVG vào cuối tháng 12/2015 (một giao dịch trọng yếu chiếm 2/3 tài sản của Mobifone) thì rõ ràng Mobifone phải định giá lại gia trị doanh nghiệp (căn cứ theo giá trị tài sản vào ngày 31/12/2015).

Hiện nay, một số ban của Đảng đang tập trung thu thập hồ sơ vụ án AVG. Thanh tra Chính phủ đang chính thức điều tra vụ việc này tại Mobifone và đã có những can thiệp ban đầu để hạn chế thiệt hại của vụ AVG đối với Mobifone nói riêng và tài sản của Nhà nước nói chung.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng vừa có lời phát biểu quan trọng: “Đảng viên hư sẽ làm mất niềm tin của nhân dân”. Hiện nay, rất nhiều cán bộ nhân viên của Mobifone cũng như của ngành viễn thông Việt Nam và dư luận nhân dân cả nước nói chung đang chờ đợi kết quả thanh kiểm tra của các cơ quan đảng, chính phủ đối về vụ tham nhũng AVG tại Mobifone để làm rõ sai phạm của Lê Nam Trà (ủy viên Ban chấp hành Đảng bộ khối Doanh nghiệp Trung ương – nơi vốn rất nổi danh với các đồng chí “đã bị đem ra ánh sáng” như Phạm Thanh Bình, Dương Chí Dũng…), Phạm Nhật Vũ và các cá nhân liên quan.