Lời người dịch:
Thay cho việc tóm tắt các luận điểm chính, tôi quyết định dịch miễn phí :)
toàn văn bài phát biểu này trên cơ sở Biên bản chính thức của Nghị viện
Liên bang Đức. Hy vọng tư liệu đầu nguồn này có thể giúp bạn đọc Việt
Nam có một hình dung cụ thể về quá trình thảo luận chính sách Ukraine
của Đức, một quốc gia đang đóng vai trò then chốt trong quan hệ giữa
Phương Tây và Nga trong bối cảnh khủng hoảng địa chính trị hiện nay.
Ngoài ra biên bản tốc ký này, trong đó bao hàm các ghi chú chi tiết về
phản ứng của cử toạ bao gồm các chính khách thuộc Liên minh chính phủ
cũng như của các đảng đối lập, cũng có thể cung cấp những ấn tượng sinh
động về văn hoá nghị trường, trước hết là về nghệ thuật diễn giải của
Gregor Gysi, một luật sư gốc Do Thái xuất thân từ CHDC Đức trước đây và
người được coi là một trong những nhà chính trị Đức có khả năng hùng
biện nhất.
* *
*
Phát biểu của Gregor Gysi, Chủ
tịch Khối nghị sỹ Đảng Cánh tả sau Tuyên bố của Thủ tướng Liên bang
Angela Merkel về tình hình Ukraine tại Phiên họp toàn thể của Nghị viện
Liên bang Đức ngày 13.3.2014
Thưa ông Chủ tịch! Thưa các quý bà và
quý ông! Putin muốn giải quyết toàn bộ cuộc khủng hoảng ở Ukraine bằng
biện pháp quân sự. Ông ta không hiểu rằng các vấn đề của nhân loại không
thể giải quyết bằng binh lính hay súng đạn, mà hoàn toàn ngược lại.
Kể cả các vấn đề của nước Nga cũng không thể giải quyết bằng cách đó.
Tư duy và hành động của ông ta là sai và chúng tôi lên án điều này một cách rõ ràng!
Tuy nhiên đây cũng chính là phương thức
tư duy từng thống soái và vẫn đang thống soái ở Phương Tây: ở các trường
hợp Nam Tư, Afghanistan, Iraq và Libya.
Thay thế cho xung đột hệ thống trước đây
nay là các đối kháng về quyền lợi giữa Hoa Kỳ và Nga. Chiến tranh lạnh
đã kết thúc, tuy nhiên các đối kháng về quyền lợi như vậy vẫn hoàn toàn
có thể dẫn đến những hệ quả tương tự.
Hoa Kỳ muốn mở rộng khu vực ảnh hưởng và
bảo vệ ảnh hưởng đang có, và Nga muốn mở rộng khu vực ảnh hưởng và bảo
vệ ảnh hưởng đang có. Liên quan đến Nga tôi chỉ nêu ra các từ khoá sau
đây: Georgia, Syria, Ukraine.
Cho dù lên án hành động của Putin, người
ta vẫn phải nhìn nhận nguyên do đã dẫn tới toàn bộ tình trạng tình
trạng căng thẳng và xung đột hiện tại. Tôi xin nói một cách hoàn toàn rõ
ràng với các quý vị: Tất cả mọi sai lầm mà NATO và EU có thể có thì họ
đều đã mắc phải.
Tôi bắt đầu với Gorbachev vào năm 1990.
Ông đã đề nghị thiết lập một Ngôi nhà chung châu Âu, giải thể NATO và
Khối hiệp ước Warsaw, xây dựng một quan niệm “An ninh chung” với Nga.
NATO đã bác bỏ đề nghị này và nói rằng: Giải thể Khối hiệp ước Warsav
thì được, nhưng NATO vẫn cứ tiếp tục tồn tại. Và từ một liên minh phòng
thủ, NATO đã trở thành một liên minh can thiệp.
Sai lầm thứ hai: Khi tiến hành thống
nhất nước Đức, Ngoại trưởng Mỹ, Bộ trưởng Ngoại giao chúng ta lúc đó là
Genscher và các Bộ trưởng Ngoại giao khác đã tuyên bố với Gorbachew rằng
sẽ không có việc mở rộng NATO về phía Đông. Lời hứa hẹn này đã không
được giữ. NATO đã được mở rộng một cách quyết liệt về hướng của Nga.
Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Robert
Gates đã đánh giá việc kết nạp một cách vội vàng các nước Đông Âu vào
NATO là một sai lầm lớn và cố gắng của Phương Tây nhằm mời Ukraine vào
NATO là một khiêu khích nghiêm trọng. Không phải tôi, mà là Cựu Bộ
trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ đã tuyên bố như vậy.
Và sai lầm thứ ba tiếp theo đó là quyết
định đặt tên lửa ở Ba Lan và Séc. Chính phủ Nga đã nói rằng: Việc này
ảnh hưởng đến các quyền lợi an ninh của chúng tôi; chúng tôi không muốn
điều đó. – Thế nhưng Phương Tây đã tuyệt nhiên không hề quan tâm tới ý
kiến này. Quyết định đặt tên lửa vẫn được thực hiện.
Ngoài ra trong cuộc chiến ở Nam Tư,
Phương Tây đã nhiều lần vi phạm và vi phạm một cách nghiêm trọng công
pháp quốc tế. Giữa chừng cựu Thủ tướng Schröder cũng đã thừa nhận việc
này. Serbia đã không tấn công một nhà nước khác, và cũng không có một
nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Vậy mà nó đã bị ném bom,
với sự tham chiến lần đầu tiên của Đức sau 1945. Và người dân của Kosovo
đã được phép quyết định li khai khỏi Serbia thông qua một trưng cầu dân
ý.
Lúc đó tôi đã cực lực phê phán sự vi
phạm công pháp quốc tế này và đã nói với các quý vị: Ở Kosovo các quý vị
đang mở nắp chiếc bình của Pandora; bởi vì nếu việc này được cho phép ở
Kosovo thì các quý vị cũng sẽ phải cho phép nó ở những nơi khác. – Các
vị đã mắng chửi tôi. Các vị đã không đếm xỉa đến điều này, đơn giản bởi
vì các vị cho rằng với tư cách là những người thắng cuộc trong Chiến
tranh lạnh thì tất cả các ràng buộc cũ không còn hiệu lực với các vị
nữa. Tôi xin nói với các quý vị rằng: Người Basque hỏi rằng, tại sao họ
không được tiến hành trưng cầu dân ý về việc họ có muốn là một phần của
Tây Ban Nha hay không. Người Catalan hỏi rằng, tại sao họ không được
tiến hành trưng cầu dân ý về việc họ có muốn là một phần của Tây Ban Nha
hay không. Và tất nhiên bây giờ người dân của Krym cũng sẽ hỏi như vậy.
Thông qua việc vi phạm công pháp quốc tế
và qua phương thức luật tục người ta cũng có thể tạo ra một công pháp
quốc tế mới; các quý vị đều biết điều này. Tôi vẫn giữ quan điểm rằng
việc ly khai Krym là một sự vi phạm công pháp quốc tế, cũng như việc ly
khai Kosovo đã là một sự vi phạm công pháp quốc tế.
Tuy nhiên tôi đã biết trước Putin sẽ dựa
vào tiền lệ của Kosovo, và ông ta cũng đã làm như vậy. Và bây giờ, thưa
bà Thủ tướng Liên bang, bà lại nói rằng: Tình hình dạo đó hoàn toàn
khác.
(Claudia Roth, Augsburg, LIÊN MINH 90/ĐẢNG XANH: Thì cũng đúng như vậy mà!)
Cũng có thể như vậy. – Nhưng mà quý vị
bỏ qua một điều rằng: Vi phạm vi phạm công pháp quốc tế đơn giản là vi
phạm công pháp quốc tế.
Thưa bà Roth thân mến, bà hãy thử hỏi
một vị thẩm phán xem liệu ăn cắp vì động cơ cao cả so với việc ăn cắp vì
động cơ không cao cả có còn là hành vi ăn cắp nữa không. Vị thẩm phán
sẽ nói với bà rằng: Ăn cắp là ăn cắp. – Đây chính là vấn đề.
Dạo đó ông Struck (Bộ trưởng Quốc phòng Đức dưới thời Thủ tướng Gerhard Schröder)
đã tuyên bố rằng: Cộng hoà Liên bang Đức phải bảo vệ an ninh của mình ở
dãy Hindu Kush. – Và bây giờ ông Putin tuyên bố: Nước Nga phải bảo vệ
an ninh của mình trên bán đảo Krym – Phải nói thêm là Đức không có hạm
đội đóng ở dãy Hindu Kush và cũng nằm xa nơi này nhiều lần. Mặc dù vậy
tôi nói rằng: Cả hai câu nói này đều đã sai và đang sai.
Nhưng vấn đề còn lại là: Một khi nhiều
bên vi phạm công pháp quốc tế trách cứ một bên vi phạm công pháp quốc tế
là nước Nga, rằng nước này đang vi phạm công phạm quốc tế, thì điều này
không mang tới một hiệu quả và độ tin cậy đặc biệt nào. Đây là một thực
tế mà chúng ta phải đương đầu.
Obama cũng nói y như bà, thưa Thủ tướng
Liên bang, về chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia. Thế nhưng
các nguyên tắc này đã bị vi phạm ở Serbia, Irag và Libya. Phương Tây
cho rằng có thể vi phạm công pháp quốc tế bởi Chiến tranh lạnh đã trôi
qua. Người ta đã coi thường một cách thô bạo các quyền lợi của Trung
Quốc và Nga. Các quý vị không còn một sự nể vì nào trước nước Nga thời
Jelzin, vị Tổng thống thường say xỉn này. Thế nhưng tình huống đã thay
đổi. Một cách rất muộn màng, các quý vị đã dựa vào những nguyên tắc công
pháp quốc tế được hình thành vào thời kỳ Chiến tranh lạnh. Tôi rất ủng
hộ cho việc tái lập hiệu lực của công pháp quốc tế – nhưng mà là cho tất
cả mọi bên! Khác đi thì chẳng thể nào được.
Tiếp theo đó lại có sự giành giật
Ukraine giữa EU và Nga. Cả hai đều suy nghĩ và hành động như nhau.
Barroso, Chủ tịch Uỷ ban EU, đã nói: Hoặc là Liên minh thuế quan với Nga
hoặc là Hiệp định với chúng tôi! - Ông ta không nói: “Cả hai”,
mà là “Hoặc thế này – Hoặc thế kia!”. Còn Putin thì nói: Hoặc là Hiệp
định với EU hay là với chúng tôi! – Cả hai đều cùng tư duy và
hành động theo phương thức loại trừ. Đây là một sai lầm đầy tai hoạ của
cả hai bên.
Không hề có một Bộ trưởng Ngoại giao nào
của EU đã tìm cách nói chuyện với chính phủ Nga và ghi nhận các quyền
lợi an ninh chính đáng của Nga.
Nga e sợ rằng sau khi có quan hệ chặt
chẽ hơn với EU thì NATO sẽ vào Ukraine. Nga cảm thấy càng ngày càng bị
bao vây. Nhưng người ta chỉ tập trung vào việc tranh dành ảnh hưởng ở
Ukraine.
Các Bộ trưởng Ngoại giao EU và NATO đã
hoàn toàn không đếm xỉa đến lịch sử Nga và Ukraine. Họ chưa bao giờ hiểu
được ý nghĩa của Krym đối với nước Nga. Bản thân xã hội Ukraine bị phân
hoá một cách sâu sắc.
Kể cả điều này cũng không được lưu ý
đến. Sự phân hoá sâu sắc này đã bộc lộ từ trong Chiến tranh thế giới lần
thứ hai và vẫn còn thể hiện tới tận ngày hôm nay. Phía Đông Ukraine có
thiên hướng nghiêng về Nga. Phía Tây Ukraine có thiên hướng nghiêng về
Tây Âu. Hiện tại không có bất cứ một nhân vật chính trị nào ở Ukraine
khả dĩ đại diện được cả hai phần của đất nước. Và đây là một sự thật
đáng buồn.
Tiếp theo đó còn có Hội đồng châu Âu và
OSZE, Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu. Thưa bà Thủ tướng Liên bang và
ông Bộ trưởng Ngoại giao, các quý vị đã quá sao nhãng các tổ chức này
trong thời gian cuối. Tiền cho các tổ chức này ngày càng bị cắt giảm,
bởi vì các quý vị cho rằng chúng không có gì quan trọng. Thế nhưng đây
là những tổ chức châu Âu duy nhất mà cả Nga và Ukraine đều là thành
viên. Vì vậy chúng ta phải củng cố lại những tổ chức này – cả trên
phương diện tài chính – và không được phép lảm nhảm về việc khai trừ
Nga; đây là một chuyện hoàn toàn trật khấc.
Tiếp theo đó chúng ta đã chứng kiến tình
trạng căng thẳng gia tăng một cách nghiêm trọng ở Maidan. Chúng ta đã
chứng kiến những kẻ bắn tỉa và nhiều người chết. Có nhiều lời đồn đại về
việc này. Trong những tình huống như vậy sẽ có nhiều điều dối trá. Vì
vậy mà chúng tôi đề nghị thiết lập một Uỷ ban điều tra quốc tế. Chúng
ta, trước hết là người dân Ukraine, có quyền biết những gì đã xảy ra và
ai chịu trách nhiệm nào ở đó. Tôi vui mừng là bà, thưa Thủ tướng Liên
bang, đã ủng hộ việc này.
Ở Maidan có nhiều lực lượng dân chủ, nhưng cũng có nhiều lực lượng phát xít. Và Phương Tây đã trực tiếp và gián tiếp đồng loã.
Sau đó Bộ trưởng ngoại giao Steinmeier,
Bộ trưởng ngoại giao Pháp và Ba Lan đã ký kết với Yanukovych và phe đối
lập một hiệp định. Và bây giờ, thưa Bộ trưởng Ngoại giao, ông lại nói
rằng, Yanukovych đã vô hiệu hoá thoả thuận này thông qua việc ông ta bỏ
trốn. Điều này sai. Người dân ở Maidan đã bác bỏ thoả thuận này với một
đa số áp đảo,
Còn ông, thưa Bộ trưởng
Ngoại giao, đã không tranh thủ sự ủng hộ cho thoả thuận này trên quảng
trường Maidan. Chỉ sau khi bị bác bỏ, Yanukovych mới rời khỏi Kiew.
Sau đó Nghị viện đã họp và phế truất ông ta với 72,88 phần trăm số phiếu.
Tuy nhiên Hiến pháp quy định tỷ lệ số phiếu phải là 75 phần trăm. Bây giờ ông Röttgen (Chính khách CDU, Chủ tịch Uỷ ban đối ngoại của Nghị viện Liên bang Đức)
và những người khác nói rằng: Ừ thì trong một cuộc cách mạng người ta
không thể để ý đến Hiến pháp một cách tường tận được. Chỉ vài phần trăm
ít hay nhiều hơn thì cũng có sao đâu… – Vâng, người ta có thể làm được
mọi việc như vậy. Chỉ có điều là bây giờ Putin dựa vào đó và nói rằng:
“Không có đa số để phế truất theo quyết định của Hiến pháp”,
và vì vậy đã căn cứ vào bức thư mà Yanukovych đã gửi cho ông ta.
Ngoài ra: Khi bỏ phiếu ở Nghị viện có
rất nhiều người trang bị vũ khí đứng ở đó. Điều này không thật đặc biệt
dân chủ. Và trong đợt trưng cầu dân ý vào chủ nhật tới ở Krym cũng sẽ có
nhiều binh lính có trang bị vũ khí có mặt ở đó. Cả điều này cũng không
thật đặc biệt dân chủ.
Điều thú vị là, thưa Thủ tướng Liên
bang, bà có nói rằng một cuộc trưng cầu dân ý như vậy không được Hiến
pháp Ukraine cho phép. Vậy thì lúc nào nó có hiệu lực và lúc nào thì
không? Khi bỏ phiếu phế truất Tổng thống thì nó không có hiệu lực, và
khi tiến hành trưng cầu dân ý ở Krym thì bỗng nhiên nó lại có hiệu lực.
Các quý vị phải biết rằng: Quý vị chấp nhận toàn thể Hiến pháp Ukraine
hay chỉ là một số phần nhất định của nó, những phần dễ chịu đối với các
quý vị? Đây là một kiểu cách mà tôi biết và không thích.
Tiếp theo đó một chính phủ mới đã được
thành lập và ngay lập tức được công nhận bởi Tổng thống Obama, bởi cả EU
và cả chính phủ Cộng hoà Liên bang Đức. Thưa bà Merkel! Phó thủ tướng,
Bộ trưởng Quốc phòng, Bộ trưởng Nông nghiệp, Bộ trưởng Môi trường, Viện
trưởng Viện Công tố tối cao – tất cả họ đều là các thành viên phát xít.
Chủ tịch Hội đồng An ninh Quốc gia là người đồng sáng lập Đảng phát xít
Swoboda. Các thành viên phát xít chiếm giữ những vị trí quan trọng và áp
đảo, chẳng hạn trong khu vực an ninh. Chưa bao giờ những kẻ phát xít tự
nguyện từ bỏ quyền lực, một khi họ đã chiếm giữ một phần của nó.
Tối thiểu thì chính phủ Cộng hoà Liên bang Đức phải vạch rõ đường giới hạn ở đây, cho dù chỉ vì quá khứ lịch sử của chúng ta.
Khi mà đảng FPÖ (Đảng cánh hữu ở Áo)
của Haider tham gia chính phủ Áo, thậm chí đã có các biện pháp tẩy chay
quan hệ và tương tự. Vậy mà đối với những kẻ phát xít ở Ukraine chúng
ta lại án binh bất động? Swoboda có những mối quan hệ vô cùng mật thiết
với NPD (Đảng phát xít mới ở Đức)
và với các đảng Nazi khác ở châu Âu. Chủ tịch của Đảng này, Oleg
Tjagnibok, đã tuyên bố nguyên văn như sau. Bây giờ tôi sẽ trích dẫn; các
quý vị phải nghe những gì ông ta đã nói, nguyên văn như sau:
“Hãy cầm lấy súng, hãy chiến đấu chống lại bọn lợn Nga, bọn Đức, bọn lợn Do Thái và những bọn hạ đẳng khác.”
Kết thúc phần trích dẫn. Tôi nhắc lại. Người đàn ông này đã nói như sau:
“Hãy cầm lấy súng, hãy chiến đấu chống lại bọn lợn Nga, bọn Đức, bọn lợn Do Thái và những bọn hạ đẳng khác.”
Kết thúc phần trích dẫn. – Hiện tại đang
có những sự tấn công đối với người Do Thái và người Cánh tả, vậy mà các
quý vị không hề nói một điều gì về việc này? Vậy mà các quý vị vẫn nói
chuyện với những người của Swoboda? Tôi cho đây là một vụ tai tiếng. Tôi
phải nói thẳng với các quý vị như vậy.
Bây giờ thì – như đã báo trước – các quý
vị muốn đưa ra các biện pháp trừng phạt, nếu như không còn có cách nào
khác. Nhưng mà việc này sẽ không gây ấn tượng đối với Putin. Nó sẽ chỉ
làm cho tình hình căng thẳng thêm. Kissinger, cựu Bộ trưởng Ngoại giao
Hoa Kỳ, có lý. Ông nói rằng các biện pháp trừng phạt không phải là dấu
hiệu của một chiến lược, mà là dấu hiệu cho việc thiếu đi một chiến
lược. Điều này cũng đúng với các chuyến bay quân sự đang diễn ra tới tấp
ở Ba Lan và các nước Cộng hoà vùng Ban Tích. Làm như vậy là vì mục đích
gì?
Các tài khoản của Yanukovych và thuộc hạ
của ông ta bị phong toả, vì đây là tiền bị ăn cắp của quốc gia. Câu hỏi
của tôi là: Các quý vị không biết điều này từ trước đó à? Câu hỏi thứ
hai: Tại sao lại chỉ là tài khoản của những người này? Thế còn tài khoản
hàng tỉ bạc của các trùm tài phiệt ủng hộ cho những lực lượng khác thì
sao? Tại sao ở đây các vị lại không làm gì cả? Tại sao mọi việc lại diễn
ra một chiều như vậy?
Chỉ có con đường của ngoại giao.
Thứ nhất. Phương Tây phải công nhận
quyền lợi an ninh chính đáng của Nga ở Krym, như giữa chừng Ngoại trưởng
Mỹ Kerry cũng đã thừa nhận. Phải tìm ra một quy chế cho Krym mà
Ukraine, Nga và chúng ta có thể chấp nhận.
Phải đưa ra đảm bảo đối với Nga rằng Ukraine sẽ không trở thành thành viên của NATO.
Thứ hai. Tương lai của Ukraine nằm ở chức năng cầu nối giữa EU và Nga.
Thứ ba. Ở Ukraine phải triển khai một
quá trình trao đổi và hoà giải giữa miền Đông và miền Tây, có thể là
thông qua một hệ thống liên bang hay là một liên minh quốc gia, có thể
là với hai chức danh Tổng thống.
Điều mà tôi trách cứ EU và NATO: Cho đến
hiện tại chưa ai tìm và tìm thấy quan hệ với Nga. Bây giờ điều này phải
thay đổi một cách triệt để.
An ninh ở châu Âu không thể có được nếu
không có Nga hoặc chống lại Nga, mà chỉ có thể có được cùng với Nga. Nếu
như cuộc khủng hoảng này vào một ngày đó được khắc phục thì một lợi thế
có thể có được là công pháp quốc tế sẽ được mọi bên cùng tôn trọng.
Xin cảm ơn.
-------------------------------------------
Nguồn:
- Biên bản tốc ký của Nghị viện Liên bang Đức http://dipbt.bundestag.de/dip21/btp/18/18020.pdf#P.1522
- Đường Link video bài phát biểu: http://youtu.be/ezEjykTJjVk
(c) Bản dịch tiếng Việt: Trương Hồng Quang
Theo TRƯƠNG HỒNG QUANG
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét