Tuyên bố chung tại cuộc gặp giữa Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Tổng thống Mỹ Barack Obama vào chiều 23/5

Ngày 23/05/2016


Nhận lời mời của Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam Trần Đại Quang, Tổng thống Hợp chủng quốc Hoa Kỳ Barack Obama đã có chuyến thăm lịch sử tới Việt Nam nhằm khẳng định quan hệ Đối tác toàn diện giữa hai nước và thúc đẩy quan điểm chung hướng về tương lai. Nhân dịp chuyến thăm và cuộc hội kiến giữa hai nhà lãnh đạo ngày 23/5/2016, Hoa Kỳ và Việt Nam ra Tuyên bố chung này.


Hai bên bày tỏ sự hài lòng đối với sự phát triển nhanh chóng, thực chất và toàn diện của quan hệ Hoa Kỳ-Việt Nam trong vòng một năm qua, dưới định hướng của Thỏa thuận Đối tác toàn diện Hoa Kỳ-Việt Nam và Tuyên bố chung được đưa ra trong chuyến thăm Hoa Kỳ của Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng vào tháng 7/2015.


Các lợi ích chung của Việt Nam và Hoa Kỳ tiếp tục được mở rộng thông qua các trao đổi đoàn thăm viếng ở các cấp và duy trì các cơ chế đối thoại ; thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhờ tăng cường quan hệ thương mại và đầu tư ; và làm sâu sắc sự hợp tác trong các lĩnh vực giáo dục, khoa học - kỹ thuật, y tế, an ninh và quốc phòng, giao lưu nhân dân, nhân quyền, nhân đạo và giải quyết hậu quả chiến tranh. Mối quan hệ ngày càng được tăng cường giữa Hoa Kỳ và Việt Nam đã góp phần tích cực vào các nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong việc duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác, và tôn trọng luật pháp quốc tế trong khu vực và xây dựng một khu vực dựa trên các nguyên tắc. Hai nước cùng nhau đối phó với các thách thức trong khu vực và toàn cầu, bao gồm biến đổi khí hậu, phát triển bền vững, y tế, không phổ biến các vũ khí hủy diệt hàng loạt, gìn giữ hòa bình, và buôn bán động vật hoang dã.


Với mục đích đó, hai nước khẳng định các nghĩa vụ của mình trong việc giám sát Hiến chương Liên Hợp Quốc và các cam kết tôn trọng luật pháp quốc tế, chính thể, nền độc lập, chủ quyền, và toàn vẹn lãnh thổ của mỗi nước. Hoa Kỳ và Việt Nam cũng cam kết tăng cường và phát triển Cộng đồng ASEAN, và phối hợp với cộng đồng quốc tế nhằm đối phó với các thách thức toàn cầu. Hai bên cam kết cùng nhau hành động để thúc đẩy quan hệ Đối tác Toàn diện trong các lĩnh vực sau :


Tăng cường chính trị và ngoại giao


Hai bên cam kết tiếp tục trao đổi các đoàn thăm viếng các cấp, đặc biệt các đoàn cao cấp, và tăng cường đối thoại giữa các cơ quan của hai Chính phủ. Hai bên sẽ mở rộng đối thoại cấp cao thường niên giữa Bộ Ngoại giao hai nước nhằm tăng cường quan hệ Hợp tác toàn diện cũng như thảo luận các vấn đề khác hai bên cùng quan tâm.


Hai bên nhất trí rằng tăng cường lòng tin lẫn nhau đóng vai trò then chốt trong việc thiết lập mối quan hệ hữu nghị và hợp tác bền vững, lành mạnh và lâu dài.


Thúc đẩy quan hệ kinh tế


Hai nước quyết tâm tập trung thúc đẩy hợp tác kinh tế, bao gồm thương mại, đầu tư, khoa học- công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực và biến đổi khí hậu. Hai bên đồng thuận rằng Hiệp định thương mại xuyên Thái Bình Dương (TPP) có tầm quan trọng về kinh tế và chiến lược, góp phần nâng cao thương mại và giữa hai nước, thúc đẩy phát triển kinh tế, và tạo công ăn việc làm.


Hai bên khẳng định cam kết sớm đạt được sự phê chuẩn và thực hiện đầy đủ thỏa thuận tiêu chuẩn cao này, trong đó có các cam kết về đầu tư, tạo thuận lợi và phát triển doanh nghiệp, quyền sở hữu trí tuệ, dệt may, dịch vụ, lao động, và môi trường.


Hoa Kỳ cam kết hỗ trợ Việt Nam thông qua các chương trình hỗ trợ kỹ thuật và xây dựng năng lực để thực hiện và đáp ứng tốt các tiêu chuẩn khắt khe của TPP. Hai bên cũng khẳng định cam kết đảm bảo phát triển kinh tế toàn diện và tạo cơ hội đều cho tất cả mọi người. Sự phát triển kinh tế này sẽ tiếp tục được nâng tầm dựa trên sự sáng tạo, tinh thần doanh nghiệp và phát triển kinh tế bền vững.


Hai nước nhấn mạnh rằng hợp tác phát triển sẽ là động lực cho quan hệ song phương. Hai bên cam kết tăng cường đầu tư và thương mại song phương, và tiếp tục hành động để tạo cơ hội tiếp cận cho các mặt hàng công nghiệp, nông nghiệp và thủy sản. Hoa Kỳ và Việt Nam cam kết tham vấn thông qua các nhóm công tác song phương dựa trên tinh thần hợp tác và toàn diện đối với mong muốn của Việt Nam được công nhận là một nền kinh tế thị trường.


Cả hai hoan nghênh việc ký kết các thỏa thuận thương mại lớn trong chuyến viếng thăm, như việc VietJet mua 100 máy bay của Boeing và động cơ của Pratt&Whitney, cùng Bản ghi nhớ về hợp tác phong điện giữ GE và Chính phủ Việt Nam.


Làm sâu sắc thêm quan hệ nhân dân


Hai bên khẳng định sự ủng hộ đối với việc củng cố quan hệ giao lưu nhân dân hai nước, nhằm tăng cường sự hiểu biết chung, hợp tác và hữu nghị giữa hai dân tộc. Hoa Kỳ hoan nghênh Chính phủ Việt Nam cho phép Đội Hòa bình giảng dạy tiếng Anh ở Việt Nam. Hoa Kỳ và Việt Nam hoan nghênh việc thành lập Đại học Fulbright Việt Nam, hứa hẹn trở thành một đại học mang tầm quốc tế.


Hai bên hoan nghênh thỏa thuận song phương về cấp thị thực một năm, nhiều lần cho doanh nhân và khách du du lịch ngắn hạn của cả hai nước. Hai bên đánh giá cao sự thành công của cộng đồng người Việt tại Hoa Kỳ và đóng góp của họ trong việc phát triển quan hệ song phương.


Tăng cường an ninh và hợp tác quốc phòng


Hoa Kỳ và Việt Nam khẳng định tăng cường hợp tác quốc phòng giữa hai nước được đề ra trong Bản ghi nhớ về Thúc đẩy Hợp tác Quốc phòng song phương ký kết năm 2011 và Tuyên bố về Tầm nhìn chung Hoa Kỳ-Việt Nam về Quan hệ quốc phòng ký kết năm 2015, trong đó ưu tiên hợp tác nhân đạo, giải quyết hậu quả chiến tranh, an ninh hàng hải, gìn giữ hòa bình, cứu trợ nhân đạo và giảm nhẹ thiên tai.


Hai nước khẳng định tiếp tục tăng cường hợp tác trong lĩnh vực an ninh, chống tội phạm xuyên quốc gia và an ninh mạng.


Việt Nam hoan nghênh quyết định của chính phủ Hoa Kỳ dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí sát thương đối với Việt Nam. Việt Nam hoan nghênh Hoa Kỳ giúp đỡ về an ninh hàng hải thông qua Sáng kiến An ninh Hàng hải (MSI), Chương trình hợp tác giảm đe dọa, và Tài trợ quân sự nước ngoài, và hướng tới hợp tác với Hoa Kỳ nhằm tăng cường năng lực biển.


Hoa Kỳ và Việt Nam ký ý định thư thành lập một nhóm công tác cho Sáng kiến Hợp tác nhân đạo và Năng lực Y tế (CHAMSI), nhằm tăng cường hợp tác về hỗ trợ nhân đạo và giảm nhẹ thiên tai. Hoa Kỳ tái khẳng định sự ủng hộ đối với nỗ lực gìn giữ hòa bình của Việt Nam với mục tiêu giúp Việt Nam lần đầu tiên triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc vào năm 2017.


Hai nước đều thể hiện sự hài lòng về những nỗ lực chung trong các hoạt động nhân đạo và giải quyết hậu quả chiến tranh. Cụ thể, Hoa Kỳ đánh giá cao sự hợp tác tích cực của phía Việt Nam trong hoạt động nhân đạo thông qua cung cấp tối đa thông tin của binh lính Mỹ mất tích trong chiến tranh.


Hai nước cam kết tiếp tục hợp tác trong việc tháo dỡ bom mìn còn sót lại. Việt Nam hoan nghênh sự hợp tác của Hoa Kỳ trong việc kết thúc thành công giai đoạn một của chương trình tẩy độc dioxin ở sân bay Đà Nẵng ; và giai đoạn sau đang được triển khai. Hoa Kỳ cam kết phối hợp với Việt Nam trong quá trình tẩy độc dioxin ở sân bay Biên Hòa.


Thúc đẩy nhân quyền và cải cách pháp luật


Hai nước cam kết tiếp tục hỗ trợ thúc đẩy và bảo vệ nhân quyền phù hợp với hiến pháp và cam kết quốc tế của mỗi nước. Hai nước hoan nghênh kết quả đạt được trong các cuộc đối thoại tích cực, thẳng thắn và mang tính xây dựng về nhân quyền, đặc biệt là vòng 20 của Đối thoại Nhân quyền Hoa Kỳ-Việt Nam vào tháng 4/2016, nhằm thu hẹp khác biệt và tiếp tục xây dựng lòng tin.


Hoa Kỳ hoan nghênh các nỗ lực Việt Nam đang thực hiện để cải thiện hệ thống pháp luật và thực hiện cải cách phát luật nhằm bảo đảm tốt hơn nhân quyền và các quyền tự do cơ bản cho mọi công dân phù hợp với Hiếp pháp năm 2013.


Việt Nam đã thông báo cho Hoa Kỳ về kế hoạch xem xét, sửa đổi, và dự thảo các luật mới, bao gồm Luật Tôn giáo và Tín ngưỡng, Luật Hội họp, Luật Hỗ trợ pháp lý sửa đổi, Luật Pháp tịch sửa đổi, và Luật Phổ biến các Quyết định hành chính. Hai bên đều thừa nhận sự đóng góp của các tổ chức xã hội và tôn giáo trong các lĩnh vực giáo dục, y tế, và công tác xã hội ở hai nước. Hai bên khuyến khích tiếp tục hợp tác nhằm đảm bảo mọi người, không phân biệt giới tính, chủng tộc, tôn giáo và thiên hướng tình dục, và người tàn tật, được hưởng đầy đủ các nhân quyền của mình.


Hoa Kỳ và Việt Nam hoan nghênh một ý định thư về hỗ trợ chấp pháp và pháp lý.


Giải quyết thách thức trong khu vực và toàn cầu


Hoa Kỳ và Việt Nam tái khẳng định nhận thức chung đối với việc giải quyết hòa bình các tranh chấp lãnh thổ và lãnh hải, bao gồm việc tôn trọng tuyệt đối các quy trình ngoại giao và pháp lý, không đe dọa hay sử dụng vũ lực phù hợp với Hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS).


Cả hai nước nhấn mạnh cam kết của các bên có tranh chấp kiềm chế các hành động làm trầm trọng hay mở rộng tranh chấp, và nhận thức tầm quan trọng của việc thực thi nghiêm túc Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và hành động để thúc đẩy đàm phán để đạt được kết quả cụ thể hướng tới đạt được Bộ Quy tắc Ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC). Về vấn đề này, cả hai nước bày tỏ quan ngại sâu sắc trước những diễn biến mới đây tại Biển Đông đã gây căng thẳng, làm xói mòn lòng tin và đe dọa hòa bình, an ninh, và ổn định.


Cả hai nước nhận thức tầm quan trọng của việc duy trì tự do hàng hải, hàng không, và thương mại chính đáng ở Biển Đông, kêu gọi phi quân sự và tự kềm chế trong giải quyết tranh chấp, tái khẳng định chung tay thực hiện Tuyên bố Sunnylands [đạt được giữa Hoa Kỳ và các nước ASEAN tại Hội nghị Thượng đỉnh tại Sunnylands, California vào giữa tháng 2/2016] và phối hợp chặt chẽ với các đối tác khác thuộc khối ASEAN trong việc tuân thủ Tuyên bố này.


Hoa Kỳ tái khẳng định cam kết phối hợp tích cực nhằm giúp đỡ Việt Nam tổ chức thành công Hội nghị APEC 2017.


Hoa Kỳ và Việt Nam cũng tái khẳng định cam kết đối phó với biến đổi khí hậu và tuân thủ Thỏa thuận Paris [đạt được tại Paris vào tháng 12/2015 về chống biến đổi khí hậu]. Hai nước chia sẻ mong muốn Thỏa thuận Paris sớm có hiệu lực và cả hai đều cam kết chính thức tham gia Thỏa thuận vào năm 2016.


Hoa Kỳ và Việt Nam cam kết thực hiện một số hành động thiết thực nhằm thúc đẩy việc giảm nhẹ và thích nghi với khí hậu, cũng như nâng cao tính minh bạch và xây dựng năng lực trong Thỏa thuận khí hậu Hoa Kỳ-Việt Nam, trong đó có khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Công việc trong tương lai sẽ dựa trên kết quả cộng tác giữa Hoa Kỳ và Việt Nam trong việc thực hiện các chương trình trong khuôn khổ Sáng kiến hạ nguồn sông Mekong.


Hoa Kỳ cam kết hỗ trợ Việt Nam đối phó với đợt hạn hán nặng nề nhất trong vòng 90 năm qua và sự xâm nhập mặn, cũng như phát triển kinh tế bền vững ở châu thổ hạ nguồn sông Mekong.


Với tư cách là đối tác phát triển trong Ủy ban sông Mekong (MRC), Hoa Kỳ thể hiện cam kết đối với việc hỗ trợ hợp tác giữa các thành viên MRC với nhau và giữa các thành viên MRC và các cơ chế khu vực khác nhằm sử dụng, điều hành và phát triển nguồn nước xuyên biên giới một cách hiệu quả và bền vững.


Hai nước ủng hộ mở rộng hợp tác hạt nhân dân sự để hướng tới việc giảm phát thải toàn cầu trong lĩnh vực năng lượng, việc ký kết Thỏa thuận Hành chính trong khuôn khổ Thỏa thuận Hoa Kỳ-Việt Nam về Hợp tác sử dụng năng lượng hạt nhân vào mục đích hòa bình (Thỏa thuận 123), cũng như các tiêu chuẩn cao nhất an toàn, an ninh và không phổ biến hạt nhân.


Hai nước hoan ngênh sự thành công của Hội nghị An ninh hạt nhân 2016 và cam kết tiếp tục phối hợp cùng nhau để củng cố cấu trúc an ninh hạt nhân toàn cầu. Hai nước dự định thành lập Ủy ban chung Hoa Kỳ-Việt Nam trong Hợp tác hạt nhân dân sự nhằm hỗ trợ tuân thủ Thỏa thuận 123.


Hai nước nhất trí duy trì hợp tác thành công và giữ vai trò đồng lãnh đạo trong Chương trình nghị sự an ninh y tế toàn cầu (GHSA), đặc biệt liên quan đến việc cộng tác ở các trung tâm cấp cứu, phát hiện dịch bệnh, phản ứng ở người và động vật cũng như tuân thủ lộ trình quốc gia để đạt được từng mục tiêu của GHSA.


Hoa Kỳ cam kết hỗ trợ tăng cường năng lực y tế ven biển của Việt Nam. Hoa Kỳ và Việt Nam cam kết phối hợp ở quy mô khu vực và toàn cầu nhằm ngăn chặn, phát hiện và ứng phó với các đe dọa dịch bệnh và cả hai khẳng định sẽ cùng nhau đánh giá hiệu quả đạt được trong năm 2016.


Hai nước tái khẳng định cam kết chống buôn bán động vật hoang dã và bảo vệ đa dạng sinh học trong khuôn khổ Thỏa thuận đối tác Hoa Kỳ-Việt Nam về Chống buôn bán động vật hoang dã mới được ký kết.


Làm sâu sắc quan hệ lâu bền


Hai nước nhất trí tăng cường hơn nữa quan hệ Đối tác toàn diện Hoa Kỳ-Việt Nam, cùng nhau làm mối quan hệ thêm sâu sắc, thực chất, và hiệu quả hơn nhằm phục vụ tốt hơn lợi ích chung của nhân dân hai nước vì hòa bình, ổn định, hợp tác trong khu vực và trên thế giới.


Nguồn : VoV5, 24/05/2016