cũng chỉ là
con dân
mà xưng là
thiên tử
Có lẽ không điều khoản nào của Hiến pháp 1992 và Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 lại được bàn cãi nhiều bằng Điều 4.
Một bên thì cương quyết bảo lưu, bên kia lại muốn loại bỏ nó ra khỏi Hiến
pháp. Nội dung mà hai bên thường đề cập làduy trì hay không việc hiến
định quyền lãnh đạo đương nhiên của Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN).
Nhưng đấy mới chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Để tìm hiểu thêm phần
tiềm ẩn, ta hãy đọc lại Điều 4 Hiến pháp 1992 và cùng nhau suy ngẫm:
"Đảng cộng sản Việt Nam, đội tiên phong của giai cấp công nhân
Việt Nam, đại biểu trung thành quyền lợi của giai cấp công nhân, nhân dân
lao động và của cả dân tộc, theo chủ nghĩa Mác - Lê Nin và tư tưởng Hồ Chí
Minh, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội.
Mọi tổ chức của Đảng hoạt động trong khuôn khổ Hiến
pháp và pháp luật."
"Đội tiên phong" là gì
vậy? Nghe mãi đâm quen, thấy oai oai, nhưng thực ra nó là cái gì? Trong
ngôn ngữ thông dụng, cái từ này thường chỉ "đạo quân ở vị trí đi đầu
để ra mặt trận". Thời xa xưa, khi còn đánh nhau bằng cơ bắp và vũ
khí thô sơ, cả đạo quân ngàn vạn người cũng chỉ trông cậy vào võ nghệ của
mấy vị tướng đầu quân, thì cả tướng lẫn quân của "đội tiên phong" cũng chỉ là thuộc hạ để nhà vua
sai bảo. Ngày nay, lãnh đạo cao nhất lại càng cố thủ ở hậu phương, chứ
không "tiên
phong" ra mặt trận.
Nếu vậy thì oai cái nỗi
gì, mà lại gán cho đảng cái cương vị hạng hai, hạng ba, mà đôi lúc còn bị
dùng để "thí tốt"?
Nếu cố gán cho từ "đội tiên phong" nội dung "thành phần ưu tú, đóng
vai trò đầu đàn, đưa đường chỉ lối", thì lại nảy sinhcâu hỏi: Một đảng mà đa số đảng viên và hầu hết lãnh đạo cấp cao đều
không phải là công nhân, thì có thể coi là "đội tiên phong của giai
cấp công nhân" hay không? Người của giai cấp công nhân – vốn được lý luận chính thống của ĐCSVN ngợi ca là ưu tú
và cách mạng nhất – đi đâu cả, mà lại để cho cái hội thuộc giai cấp hay tầng lớp
kém tiến bộ hơn xông vào choán hết "đội tiên phong" của mình?
Không chỉ được mệnh danh là "đội tiên phong", ĐCSVN còn
được coi là "đại biểu trung thành quyền lợi của giai cấp công nhân, nhân dân lao
động và của cả dân tộc". Tại sao lại ghi những thứ đó vào
Hiến pháp? Hiến pháp là
văn bản pháp lý gốc của cả Nước, của toàn bộ Nhân dân, để hiến định các quyền và nghĩa vụ
cơ bản nhất, chứ đâu phải là cuốn sử ca của riêng
ĐCSVN để ghi vào đó những lời tự phụ?
Vấn đề đáng bàn hơn là: Liệu những khẳng định kiểu đó có
đúng hay không? Dù hào phóng
giả định rằng hiện tại chúng đang đúng, thì lấy gì để đảm bảo rằng trong tương
lai chúng vẫn còn đúng? Đã là Hiến
pháp thì phải có hiệu lực lâu dài. Cho dù không tin vào sức sống của sản
phẩm do mình tạo ra, thì chắc hẳn các tác giả Hiến pháp cũng hy vọng rằng nó sẽ tồn tại được vài chục năm. Vậy thì tại sao lại tùy tiện khẳng định hay
liều lĩnh bảo lãnh phẩm giá của cả đội ngũ cầm quyền mấy mươi năm sau,
những người mà các tác giả Hiến pháp không thể đoán trước sẽ là ai, sẽ cầm
quyền thế nào và trong hoàn cảnh ra sao?
Cho đến nay, biết bao sự kiện bí ẩn và hành xử khó
hiểu đã và đang xảy ra, đặc biệt là trong quan hệ đối với nhà cầm quyền
Trung Quốc, kết hợp với tệ nạn tham nhũng và cướp đất tràn lan, khiến nhiều
người phải đặt ra câu hỏi: ĐCSVN (nói chính xác hơn là lãnh đạo của ĐCSVN) có còn trung thành với
quyền lợi của Nhân dân và Dân tộc nữa hay không?Đối với không
ít người thì câu hỏi cũng chính là câu trả lời. Nếu muốn, giới cầm quyền có
thể thông qua hành động thực tế để xóa bỏ nghi ngờ và chứng minh điều ngược
lại. Thế nhưng, tại sao lại lạm dụng Hiến pháp để "công chứng" cho cái phẩm
hạnh đang bị nghi vấn, và bắt Nhân dân phải mặc nhiên thừa nhận lòng trung
thành của giới cầm quyền hôm nay và cả mai sau?
Giả sử ĐCSVN luôn thực sự là "đội tiên phong…" và "đại biểu trung thành…", thì điều đó đã đủ để Nhân dân trao quyền "lãnh đạo Nhà nước
và xã hội" hay chưa? Vẫn còn có nhiều "đại biểu trung thành" khác, thì tại sao lại chỉ trao quyền lãnh đạo
cho một đại biểu duy nhất? Hơn nữa, giữa quyền lãnh đạo và tính tiên phong cộng với lòng trung thành là một khoảng cách xa vời, hai cái đó không nhất thiết
là hệ quả của nhau. Chẳng hạn như Cún con, khi ra đường thì hay lon ton lên
trước (nghĩa là rất "tiên phong"), và ít ai trung thành với chủ hơn Cún, nhưng chẳng vì thế mà Cún lại được chủ
trao choquyền lãnh đạo… gia đình. Rõ ràng, hai mệnh đề nhầm chỗ đó
không đủ để biện minh cho quyền lãnh đạo đương nhiên của ĐCSVN. Ngược lại, cái "hư hư thực thực", "hư" đến mức bất chấp cả "thực", đã làm suy giảm tính nghiêm túc và tính hợp lý của Hiến pháp. Vậy thì cưỡng nạp những mệnh đề vu vơ ấy vào Hiến pháp để làm
gì?
*
* *
Nếu quan niệm
rằng hai đặc tính "đội tiên phong…" và "đại biểu trung thành…" là đòi hỏi, là điều kiện cần cho quyền "lãnh đạo Nhà nước và xã
hội", thì Điều 4 cần được hiệu chỉnh cho chuẩn xác
về mặt lô-gíc, chẳng hạn như sau:
"Đảng cộng sản Việt Nam phải là đội tiên phong của giai cấp công
nhân Việt Nam, đại biểu trung thành quyền lợi của giai cấp công nhân, nhân
dân lao động và của cả dân tộc, … thì mới là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và
xã hội."
Hoặc hoán vị
đoạn cuối lên đầu và dùng chữ "để" thay cho hai chữ "thì mới":
"Để là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội, Đảng cộng sản Việt Nam phải là đội tiên phong của giai cấp công
nhân Việt Nam, đại biểu trung thành quyền lợi của giai cấp công nhân, nhân
dân lao động và của cả dân tộc…"
Đó là hai
phương án hiệu chỉnh lô-gíc kinh tế nhất, chỉ thêm ba hoặc bốn chữ và giữ
nguyên các thành phần khác. Kể cả trong trường hợp thừa nhận quyền lãnh đạo
của ĐCSVN như một thứ đương nhiên, bất chấp hiện trạng của đảng, thì cũng
nên viết lại như sau:
"Đảng cộng sản Việt Nam, theo chủ nghĩa Mác - Lê Nin và tư tưởng
Hồ Chí Minh, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội. Đảng phải là đội tiên phong của giai cấp công
nhân Việt Nam, đại biểu trung thành quyền lợi của giai cấp công nhân, nhân
dân lao động và của cả dân tộc."
Dù chọn phương án nào thì cũng cần thêm chữ "phải", để nhấn mạnh rằng: Đó là đòi hỏi mang tính pháp lý mà
đảng cầm quyền phải thực hiện. Liệu giới cầm quyền có muốn viết
như vậy hay không? Chắc là không! Vậy thì nội dung về"đội tiên phong…" và "đại biểu trung thành…" trong Điều 4 không phải là đòi hỏi, mà mang ý
nghĩa "thừa nhận một thực trạng đã, đang và sẽ mãi tồn tại", tức là một hình thức "công chứng bất chấp hiện
trạng của nguyên bản".
"Mọi tổ chức của Đảng hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp
luật."
Đây có phải là
một yêu cầu, một đòi hỏi hay không? Nếu là đòi hỏi thì cần bổ sung một chữ "phải" như sau:
"Mọi tổ chức của Đảng phải hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp
và pháp luật."
Câu hỏi nảy sinh là: Tại sao lại thiếu chữ "phải"
tại vị trí quan trọng như vậy? Có phải do vô tình hay không?
Muốn hiểu được
ý tứ của các tác giả, hãy điểm mặt 39 chữ "phải" trong Hiến pháp 1992 để nhận ra rằng: Từ "phải" là một trong những thuật ngữ đặc trưng trong Hiến pháp, thường được
dùng để chỉ những điều bắt buộc phải thực hiện. Ví dụ:
"Điều 122 Đại biểu Hội đồng nhân dân có
quyền chất vấn... Người bị chất vấn phải trả lời trước Hội đồng nhân dân
trong thời hạn do luật định…"
Tại sao không viết tương tự, mà lại tránh dùng chữ "phải" trong Điều 4? Nếu quan niệm rằng chỉ cần viết
"Mọi tổ chức của Đảng hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp
luật"
là đã hàm chứa chữ "phải",
do đó có thể lược bỏ nó, thì sao không bỏ nốt chữ "phải" trong những trường hợp cũng "đã hàm chứa" tương tự? Chẳng hạn, sao không bỏ
chữ "phải" trong hai điều khoản sau đây:
"Điều 115 … Những vấn đề quan trọng thuộc
thẩm quyền của Chính phủ phải được thảo luận tập thể và quyết
định theo đa số."
"Điều 124 … Khi quyết định những vấn đề quan
trọng của địa phương, Uỷ ban nhân dân phải thảo luận tập thể và quyết định
theo đa số…"
"Điều 12 … Các cơ quan Nhà nước, tổ chức
kinh tế, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân và mọi công dân phải nghiêm chỉnh chấp hành Hiến pháp,
pháp luật…"
Vâng, không chỉ "các… tổ chức kinh tế, tổ chức xã
hội, đơn vị vũ trang nhân dân và mọi công dân", mà cả "các cơ quan Nhà
nước" đều "phải nghiêm chỉnh chấp hành Hiến pháp,
pháp luật". Nhưng ĐCSVN
và các tổ chức của đảng thì
không bị liệt kê trong Điều 12, tức là chúng không nằm trong diện "phải nghiêm chỉnh chấp hành Hiến pháp, pháp luật".
Điều 4 chỉ viết là: "Mọi tổ chức của Đảng hoạt động trong
khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật". Khi đã ngăn chặn việc ban hành luật về
các đảng chính trị hay luật dành riêng cho ĐCSVN, thì chẳng hề tồn tại "khuôn
khổ Hiến pháp và pháp luật"nào có
thể khống chế và ràng buộc đảng. Vậy là ĐCSVN được mặc sức tung hoành. Hơn
nữa, giả sử có ràng buộc pháp luật nào đó liên quan, thì ĐCSVN cũng không
nhất thiết phải tuân
theo, bởi vì câu hiến định "Mọi
tổ chức của Đảng hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật" không
nhất thiết là một đòi hỏi, mà ngược lại, rất có thế là một hình thức"công chứng bất
chấp hiện trạng của nguyên bản", cũng tương tự như việc "công
chứng" cho đặc tính "đội tiên phong…"và "đại biểu trung thành…" mà thôi.
Hẳn là đạo
diễn của Hiến pháp 1992 đã cân nhắc rất kỹ lưỡng, và cố
tình không cho "diễn viên" tên "phải" lạc vào "màn kịch" Điều 4, để tạo ra một "hoạt cảnh thực thực hư
hư", "nói dzậy mà không phải
dzậy". Cái tinh vi ấy được kế thừa trọn vẹn trong Dự thảo sửa đổi Hiến pháp phiên bản 2 (được
đăng tải để lấy ý kiến nhân dân từ ngày 02/01/2013) và Dự thảo sửa đổi Hiến pháp phiên bản 3 (được trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội
khoá XIII, ngày 17/05/2013). Chưa thỏa mãn với đặc quyền vô biên đã có,
người ta đã sửa câu
"Mọi tổ chức của Đảng hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật"
"Các tổ chức của Đảng và đảng viên hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và
pháp luật."
Hạ cấp từ chữ "Mọi" xuống chữ "Các", phải chăng
là cố chừa ra thế lực bất
khả xâm phạm? Tuy trong
phương án sửa đổi có bổ sung thêm đối tượng "đảng viên",
nhưng đó là "đảng
viên thường". Còn các
vị lãnh đạo đảng là "siêu đảng viên",
và cá nhân họ cũng không phải là "tổ chức", vì vậy
có thể hoàn toàn tự do "ngoài
vòng Hiến pháp và pháp luật".
Trong tham luận trình bày tại phiên họp Quốc hội
vào buổi sáng ngày 16/11/2012, Luật sư Trương Trọng Nghĩa (Đại biểu Quốc hội
khóa XIII của Thành phố Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư
Việt Nam) đã phân tích và kiến nghị như sau:
"Về Điều 4, hiện nay về Đảng thì chúng ta
có 3 chủ thể: Thứ nhất là Đảng Cộng sản Việt Nam; Thứ hai là các tổ chức
của Đảng; Thứ ba là đảng viên. Nhưng khi thiết kế Điều 4 thì chúng ta bỏ
quên chủ thể quan trọng nhất là Đảng cho nên chúng ta chỉ quy định các tổ
chức của Đảng và đảng viên hoạt động theo khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật.
Điều 4 tôi chỉ xin thêm một từ ở đằng trước, tức là 'Đảng, các tổ chức của
Đảng và đảng viên hoạt động trong khuôn khổ của Hiến pháp và pháp
luật'."
Đề nghị của Luật
sư Trương Trọng Nghĩa là rất hợp lý, để loại trừ khả năng biện hộ rằng: "Đảng không phải là một tổ
chức của Đảng, nên Đảng không phải hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và
pháp luật". Nếu thực
tâm muốn tôn trọng"khuôn khổ Hiến
pháp và pháp luật", thì chẳng tiếc gì mà không thêm chữ "Đảng" vào đầu câu như ông Nghĩa đề xuất.Thế
nhưng, đề nghị ấy đã không được chấp nhận. Phải chăng việc khước từ đó
càng thể hiện rõ hơn động cơ của đạo diễn và bản chất của Điều 4?
Một nét mới của Điều 4 trong phiên bản 2 và phiên bản 3 của Dự
thảo sửa đổi Hiến pháp là khoản
sau đây được chèn thêm vào giữa:
"Đảng
gắn bó mật thiết với nhân dân, phục vụ nhân dân, chịu sự giám sát của nhân
dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân về những quyết định của mình."
Câu này đã khiến một số người hâm mộ đảng hân
hoan ca ngợi. Nhưng thực ra có gì là mới ở đây hay không? Thế nào là "gắn bó
mật thiết"? "Gắn bó" như hiện
nay đã đủ hay đã quá "mật thiết" hay
chưa? "Phục vụ nhân dân" thế nào
thì bấy lâu đã rõ, xin kiếu, xin kiếu! "Chịu
sự giám sát" hay "đành chịu sự
giám sát"? Nhân dân "giám sát" thế nào,
khi mọi chuyện tày đình đều diễn ra ở những nơi kín cổng cao tường, được
súng ống bảo vệ nghiêm ngặt? Giả sử bằng cách nào đó mà biết được chút
chuyện "thâm cung", thì đành ngậm miệng, hay nông nổi phát ngôn, để rồi có thể bị khép
vào "tội cố ý"hay "tội vô tình làm lộ bí mật nhà nước" (Điều 263 và Điều 264 Bộ luật hình sự)? Và "giám sát" để làm gì? Nếu được phép"giám sát",
nhưng khi phát hiện ra điều sai trái thì cũng chỉ có thể bó tay bất lực và
thêm ấm ức, thì "quyền giám sát đảng"có hơn gì so với "quyền được tò mò, nhòm ngó chuyện riêng
của nhà hàng xóm"? Thế nào là "chịu trách nhiệm trước nhân dân"? Ăn chán, phá chán cũng
chỉ cần buông một câu "xin chịu trách nhiệm" là xong, vậy thì tội gì mà không ăn, không phá?
Toàn là mỹ từ
chung chung, vô định, phù hợp với mục đích tuyên huấn, nhằm mê hoặc và ru
ngủ người đọc, chứ không thể dùng để diễn đạt các ràng buộc pháp lý.
Những băn khoăn vừa kể chỉ có ý nghĩa khi khoản
mới bổ sung vào Điều 4 là đòi hỏi mà đảng cầm quyền phải thực hiện. Nhưng lấy gì để đảm bảo
rằng đó thực sự là đòi hỏi, chứ không phải là tái
diễn hình thức "công chứng bất chấp hiện
trạng của nguyên bản"? Nếu quả là đòi hỏi, thì cần thêm bốn chữ "phải" như sau:
"Đảng phải gắn bó mật thiết với nhân dân, phải phục vụ nhân dân, phải chịu sự giám sát của nhân dân, phảichịu
trách nhiệm trước nhân dân về những quyết định của mình."
Hoặc ít nhất cũng bổ sung một chữ "phải" để áp chung cho cả bốn nghĩa vụ:
"Đảng phải gắn bó mật thiết với nhân dân, phục vụ nhân
dân, chịu sự giám sát của nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân về
những quyết định của mình."
Như vậy không phải là quá máy móc, mà cũng chỉ hiến định giống như hai
điều khoản sau đây của Hiến pháp 1992, cũng về quan
hệ với Nhân dân:
"Điều 8 Các cơ quan Nhà nước, cán bộ, viên chức Nhà
nước phải tôn trọng nhân dân, tận tụy phục
vụ nhân dân, liên hệ chặt chẽ với nhân dân, lắng nghe ý kiến và chịu sự
giám sát của nhân dân…"
Quan sát kỹ sẽ nhận ra sự khác nhau "tinh tế" giữa yêu cầu đối với Nhà nước trong Hiến pháp 1992 và yêu cầu đối vớiĐCSVN trong Dự thảo sửa đổi Hiến pháp: Các cơ quan Nhà nước "phải tôn trọng nhân dân" và
"lắng nghe ý kiến… của nhân dân", còn đảng thì không "phải tôn trọng nhân dân" và cũng không phải "lắng nghe…nhân dân";
các cơ quan Nhà nước phải "tận tụy phục vụ nhân dân", còn
đảng thì cũng "phục
vụ nhân dân" nhưng không cần phải "tận tụy". Thế cũng đã là tiến bộ vượt bậc
rồi, bởi Hiến pháp 1992 còn không hề nhắc đến quan hệ của
đảng đối với Nhân dân.
Có lẽ để "cởi
trói" cho Nhà nước,
nên "Các cơ quan Nhà
nước" được giải
phóng khỏi Điều 8 của Dự thảo sửa đổi Hiến pháp phiên bản 2:
"Cán bộ, công chức, viên chức phải tôn trọng nhân dân, tận tụy phục
vụ nhân dân và chịu sự giám sát của nhân dân…"
Sau đó, không hiểu do sức ép nào mà người
ta lại đành chịu để cho "Các
cơ quan Nhà nước" tái
hiện trong Điều 8 củaDự thảo sửa đổi Hiến pháp phiên bản 3:
"Các cơ
quan nhà nước, cán bộ, công chức, viên chức phải tôn trọng nhân dân, tận tụy phục vụ nhân dân,
liên hệ chặt chẽ với nhân dân, lắng nghe ý kiến và chịu sự giám sát của
nhân dân…"
*
* *
Trong Dự thảo sửa đổi
Hiến pháp phiên bản 2 và phiên bản 3, số lần xuất hiện của chữ "phải" ít hơn so với trong Hiến pháp 1992. Vì sao
như vậy? Một số chữ "phải" biến
tướng thành thuật ngữ khác, như "có
trách nhiệm", "có
nghĩa vụ"… Chẳng hạn, đoạn
"công dân phải làm tròn nghĩa vụ của mình đối với
Nhà nước và xã hội"
"Công dân có
trách nhiệm thực hiện
nghĩa vụ đối với Nhà nước và xã hội"
tại Điều 20 của Dự thảo sửa đổi Hiến pháp phiên bản 2. Một số chữ "phải" thì biến mất hẳn, vì một số điều khoản
được bãi bỏ. Ví dụ, quy định
" Đại
biểu Quốc hội phải dành thời gian để làm nhiệm vụ đại
biểu…"
tại Điều 100 Hiến pháp 1992 biến khỏi cả hai phiên bản Dự
thảo sửa đổi Hiến pháp. (Chả trách mà một số đại
biểu Quốc hội say sưa ca ngợi Dự thảo sửa đổi Hiến pháp.)
Có một ưu ái đặc biệt mà "Nhà
nước của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân" dành cho Dân trong Hiến pháp 1992, đó là"vinh danh" Dân
hai lần trong mối quan hệ với pháp luật:
Các tác giả Dự thảo sửa đổi Hiến pháp phiên bản 2 đã kết
hợp nhuần nhuyễn tính kế thừa với tính sáng tạo, và thu được kết quả tương
ứng như sau:
Trong Điều 8, từ "cá
nhân" được dùng để
thay thế cho từ "mọi
công dân" ở Điều 12 Hiến pháp 1992. Nghĩa là Dân vẫn được "vinh danh" hai lần: Một lần dưới danh nghĩa "công dân" và một lần dưới danh nghĩa "cá nhân". "Chu đáo" với Dân đến thế là cùng.
Trong khi đó, họ lại "sơ suất" đánh mất hai chữ "Nhà nước" trong đòi hỏi "phải nghiêm chỉnh chấp hành Hiến pháp
và pháp luật". Quy định
"Điều 12 …
Các cơ quan Nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân
dân và mọi công dân phải nghiêm chỉnh chấp hành Hiến pháp,
pháp luật…"
1. Nhà
nước được tổ chức và hoạt động theo Hiến pháp và pháp luật…
3. Cơ
quan, tổ chức, cá nhân phải nghiêm chỉnh chấp hành Hiến pháp
và pháp luật…"
trong Dự thảo sửa đổi Hiến pháp phiên bản 2. Khoản 1 Điều 8 học
theo phong cách của Điều 4 Hiến pháp 1992, không hề sử dụng từ "phải" hay thuật ngữ tương đương, nên cũng không rõ đó
là đòi hỏi hay ghi nhận (tức là "công chứng"). Nếu đó là đòi hỏi thì Nhà
nước cũng chỉ cần "hoạt
động theo Hiến pháp và pháp luật". "Theo" được bao nhiêu thì "theo", chứ không
bắt buộc "phải nghiêm chỉnh chấp hành…".
Nghĩa vụ "phải nghiêm chỉnh chấp hành…" trong Khoản 3 Điều 8 chỉ áp
vào "Cơ
quan, tổ chức" chung
chung, mà thường chỉ được hiểu là "cấp
dưới". Rồi
đến Dự thảo sửa đổi Hiến pháp phiên bản 3, Điều 8 chỉ giữ lại
cái Khoản 1 mập mờ, còn Khoản 3 thì hoàn toàn biến mất, do đó cả "Cơ
quan, tổ chức"chung chung cũng không còn bị đòi hỏi "phải nghiêm chỉnh chấp hành Hiến pháp
và pháp luật" nữa.
Chưa hết, cái quy định
"Ủy ban nhân dân … chịu trách nhiệm chấp hành Hiến pháp, luật, các
văn bản của các cơ quan Nhà nước cấp trên và nghị quyết của Hội đồng nhân
dân"
tại Điều 123 Hiến pháp 1992 cũng
bị xóa khỏi Dự thảo sửa đổi Hiến pháp phiên bản 2. Có lẽ họ đã kịp nhận ra như vậy cũng không ổn
lắm: Hiến pháp, pháp luật
và nghị quyết của Hội đồng nhân dân thì không thành vấn đề, nhưng nếu bỏ cả
quy định "chấp hành … các văn bản của các cơ quan Nhà nước cấp
trên", ngộ nhỡ địa phương không chịu nghe theo trung ương nữa thì sao? Cho nên, trong Dự thảo sửa đổi Hiến pháp phiên bản 3, họ đã đưa ra hai phương án: Với phương án 1 thì Ủy ban nhân dân vẫn không bị nhắc nhở là phải "chịu trách nhiệm chấp hành Hiến pháp, luật…"; phương án 2 khôi phục nguyên văn quy định của Điều 123 Hiến pháp 1992. Nếu phương án 1 được thông qua, thì không chỉ
các cơ quan của đảng, mà cả các cơ quan nhà nước từ trung ương đến địa
phương đều được "giải
phóng" khỏi"trách
nhiệm chấp hành Hiến pháp,
luật". Còn nếu phương án 2 được thông qua thì chỉ Ủy ban nhân dân
các cấp ở địa phương phải "chịu
trách nhiệm chấp hành
Hiến pháp, luật" mà
thôi. Dù bất cứ phương
án nào của Dự thảo sửa đổi Hiến pháp phiên bản 3 được chọn, thì công dân cũng vẫn được "chăm sóc chu đáo",
không bị bỏ sót, bởi:
Hóa ra, nghĩa
vụ Nhà nước chỉ nhất thời, nghĩa vụ Dân mới vạn đại.
*
* *
Để hiểu rõ hơn Điều 4 Hiến pháp 1992 và các phiên bản biến dạng của nó, ta đã lan
man sang một số điều khoản khác của Hiến pháp. Đấy không phải là lạc đề, mà
để có được tầm quan sát bao quát hơn, nhằm thấu hiểu hơn bản chất và ý
nghĩa của Điều 4. Phải so sánh với cách cư xử mà họ dành cho
Dân, thì mới thấy rõ mức độ ưu ái mà thế lực cầm quyền dành riêng cho mình.
Thế mới biết, trong chế độ dân chủ xã hội chủ nghĩa đang tồn tại trên đất
Việt, thì nguyên lý "Mọi công dân đều bình đẳng trước pháp
luật" (Điều 52 Hiến pháp 1992) cần được hiểu như thế
nào. Vâng, "mọi công dân đều bình đẳng…", nhưng giới cầm quyền còn "bình đẳng hơn", và lãnh đạo cấp cao nhất
thì tất nhiên phải được "bình đẳng nhất". Có lẽ vì cái không gian
dân chủ xã hội chủ nghĩa quá chật hẹp, nên giới cầm quyền phải đứng ngoài
khuôn khổ pháp luật, phải đứng trên hiến pháp, để… "nhường chỗ cho Dân".
Các điều khoản đã trích dẫn ở trên cho thấy:
Chỗ nào thấy cần thì các tác giả Hiến pháp đều nhớ dùng từ "phải" hoặc những từ đồng nghĩa để nhấn
mạnh sự "đòi
hỏi". Họ chỉ cố tình "quên" dùng từ "phải" ở Điều 4 mà thôi. Nhờ thế, Hiến pháp trao cho ĐCSVN quyền lực lãnh đạo tối cao vô biên, nhưng lại không đòi hỏi ĐCSVN phải thực hiện bất cứ điều gì, kể cả việc "nghiêm
chỉnh chấp hành Hiến pháp, pháp luật", như quy định ở Điều 12 đối
với các thành phần còn lại của xã hội. Hơn nữa, bất luận thực tế tốt xấu ra
sao, thì ĐCSVN
cũng được "công chứng"
trong Hiến pháp là đã "tiên phong…", đã "trung thành…", đã "hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật", và đã "gắn bó
mật thiết với nhân dân, phục vụ nhân dân, chịu sự giám sát của nhân dân,
chịu trách nhiệm trước nhân dân về những quyết định của mình".
Lối
viết lấp lửng tạo cho người đọc ảo tưởng rằng lãnh đạo đảng đã tự giác đặt
mình vào khuôn phép, nhưng vẫn đảm bảo cho "đấng tối cao" chẳng
phải chịu bất kỳ ràng buộc pháp lý nào cả, và bất kể thế nào thì cũng vẫn
được vinh danh.
Liệu đó có phải là thâm ý của những người đã ấn định nội dung Điều 4
trong Hiến pháp 1992 và hai phiên bản Dự thảo sửa đổi Hiến pháp hay không?
Điều 4 như vậy có hợp lý
không?
Viết ra và tung hô một
điều như vậy có phải là tử tế không?
Chúng ta có thể nhắm mắt
mà chấp nhận một điều hiến định như thế hay không?
29/08/2013 – Mừng Cháu tròn
một tuổi
Nặc danh04:11 Ngày 31 tháng 8 năm 2013
Cám
ơn GS Hoàng Xuân Phú đã có một bài viết thật mạch lạc, dễ hiểu...để
hàng ngũ chóp bu như bác Tổng Trọng, nếu đọc cũng có thể hiểu và nhận ra
ngay cái đểu gỉa, vô liêm sỉ...của chính mình.
Đọc xong bài trên của bác Hoàng Xuân Phú, người ta không thể không tin rằng - "Hiến pháp" của CH XHCN VN - cũng là sản phẩm của "giai cấp lãnh đạo" trong "Trại súc vật", tác phẩm của nhà văn George Orwell.
Nhục nhã thay, những kẻ tự cho phép mình đứng trên Pháp Luật.
Trả lờiĐọc xong bài trên của bác Hoàng Xuân Phú, người ta không thể không tin rằng - "Hiến pháp" của CH XHCN VN - cũng là sản phẩm của "giai cấp lãnh đạo" trong "Trại súc vật", tác phẩm của nhà văn George Orwell.
Nhục nhã thay, những kẻ tự cho phép mình đứng trên Pháp Luật.
- Bao nhiêu chủ trương "Làm văn tù mù" trong Hiến pháp, như "kim chỉ Nam" để "Đảng ta muôn năm" tồn tại lại bị lão cho lộn phèo, trắng phớ hết cả ra thế này thì...có phí rượu không cơ chứ !!!
- Kiểu này thì lại phải cho bọn tay chân, côn đồ tạo ra 1 cái án "Bao cao su" nào đó, để triệt bằng được cái lão dám coi cái Bộ to nhất "Đảng ta", Coi Hiến pháp đảng ta không bằng bài tập làm văn của bọn học sinh lớp 5...láo thật ! "Hợp lý" cái gì, "Tử tế" cái gì, thời buổi "Chợ chiều" này làm gì còn ai cần tử tế nữa cơ chứ !
Đã thế, bọn "Đảng ta" cũng trắng phớ ra luôn : Ngay Bộ to nhất này cũng chẳng biết CNXH là quái gì, nhưng cứ hét hò toáng lên cho nó có đầu có đuôi vậy thôi. Luật Đất đai cũng vậy, mấu chốt ăn nhau ở 2 chữ "Toàn dân" tù mù đó đấy. Bởi vậy, ta quán triệt nghiêm khắc rằng : Điều 4 còn thì "Đất đai toàn dân" là "Toàn của quan chúng ta."
Thế thôi, làm gì nhau ! (?)